Với sự kiện 9 công ty Trung Quốc lên sàn vào tháng 7/2014, những cổ phiếu mới đang tìm cách vực dậy danh tiếng trong mắt nhà đầu tư sau thời kỳ 4 năm tụt giảm thảm hại khi vào quý II/2010, những đợt IPO ồ ạt đến từ các doanh nghiệp Trung Quốc đều gây thất vọng lớn cho giới đầu tư với con số báo lỗ chỉ trong vòng 1 năm sau đó.
New Valve Co là công ty Trung Quốc đầu tiên chào bán cổ phiếu ra công chúng trong năm 2014 với cú tăng vọt 40% ngay trong ngày đầu tiên giao dịch vào tháng 1/2014, song liên tục giảm mạnh xuống còn 9%. Cổ phiếu của công ty dược phẩm Quảng Đông Taicheng cũng chứng kiến mức tăng gấp đôi ngay khi bắt đầu giao dịch vào ngày 31/7 với giá chào bán thấp hơn mức giá trung bình của các đối thủ cùng ngành. Theo Bloomberg, tất cả 9 công ty niêm yết mới trong tháng 7/2014 đều đưa ra mức giá chào bán cổ phiếu với tỷ lệ giữa giá và thu nhập thấp hơn mức trung bình trong ngành công nghiệp. Nguyên nhân vì những nhà hoạch định chính sách Trung Quốc yêu cầu bất cứ hãng nào bán cổ phiếu với giá cao hơn so với các đối thủ cùng loại sẽ phải trì hoãn IPO trong thời hạn 3 tuần và đưa ra cảnh báo về rủi ro cho nhà đầu tư cùng biết.
Kinh nghiệm IPO của các công ty gần đây cho thấy, “mối quan hệ giữa cung và cầu đã bị bóp méo hoàn toàn, những luận điểm phân tích cơ bản đều vô nghĩa vì giá cả luôn được duy trì ở mức thấp”, theo giáo sư Ding ở CEIBS. Một số nhà đầu tư cho rằng, IPO không hề mang lại rủi ro, vì thế, họ sẵn sàng dùng số tiền đi vay để đầu tư. Theo đó, khi thông tin 5 doanh nghiệp Trung Quốc chuẩn bị IPO lan truyền vào tháng 7/2014, điều đó đã thúc đẩy nhu cầu vay tiền của nhà đầu tư, khiến lãi suất thị trường tiền tệ Trung Quốc tăng cao nhất trong vòng 3 tuần vào ngày 23/7. Cùng lúc đó, lãi suất tiền gửi ngân hàng tiếp tục giảm xuống mức kỷ lục trong tháng 7/2014 do nhiều đối tượng khách hàng muốn rút những quỹ tiền gửi để gửi vào các tài khoản môi giới của họ.
Theo một nghiên cứu của Tập đoàn Credit Suisse Group AG đối với 437 cuộc IPO từ đầu năm 2011 cho đến thời điểm 28/11/2012, nhà đầu tư thu về con số lợi nhuận tăng 23% nếu họ bán những cổ phiếu IPO ngay sau ngày giao dịch đầu tiên. Ngược lại, nếu giữ chúng trong vòng 1 năm, tổn thất trung bình mà họ phải gánh chịu là 42%. Bloomberg cũng chỉ ra rằng, 92 trong số 174 cuộc IPO vào nửa cuối năm 2012 chứng kiến giá trị cổ phiếu tụt giảm dưới mức giá chào bán vào 1 năm sau đó.
Sở dĩ thị trường tài chính Trung Quốc chưa phát triển mạnh mẽ so với tiềm lực kinh tế vốn có một phần vì một số nhà làm luật tại đây can thiệp quá sâu vào thị trường, khiến nhiều doanh nghiệp không thể có môi trường phát triển tự do và hiệu quả. Theo ngài Chủ tịch Cheah Cheng Hye của Tập đoàn Hồng Kong Value Partners Group, người sở hữu khối tài sản 10,5 tỷ USD, giới chức trách Trung Quốc cần nới lỏng “dây cương” của họ trong quá trình kiểm soát thị trường nếu muốn thị trường tăng trưởng bền vững sau này.
