7 năm HNX: 1 Sở - 3 thị trường ổn định và phát triển

Đến nay, HNX đã khẳng định vị thế của một sàn giao dịch vận hành thành công 3 thị trường giao dịch cổ phiếu niêm yết, UPCoM và Trái phiếu chính phủ (TPCP) với những bước tiến đột phá về công nghệ và các sản phẩm mới phục vụ thị trường hiện đại và thân thiện với công chúng, đạt được những kết quả rõ nét trong các mục tiêu lớn mà Chính phủ đặt ra.

Thị trường cổ phiếu niêm yết liên tục phát triển

Tại HNX, quy mô thị trường cổ phiếu niêm yết tăng trưởng mạnh qua từng năm, thanh khoản của thị trường cũng được duy trì ổn định ở mức cao hơn nhiều so với những năm trước. Bên cạnh đó, thị trường đã có những bước đột phá về tổ chức công bố thông tin với việc xây dựng thành công và đưa vào vận hành Hệ thống quản lý thông tin doanh nghiệp (CIMS) để doanh nghiệp tự động công bố thông tin theo luật định. Hệ thống giao dịch phục vụ NĐT liên tục được cải tiến, nâng cấp, tiệm cận với trình độ quốc tế. HNX đã xây dựng và nâng cấp hệ thống từ công nghệ giao dịch “tại sàn, từ xa” sang “giao dịch trực tuyến” với năng lực xử lý hiện nay là 1,5 triệu lệnh/phiên. Cùng với nhiều cải tiến khác như kéo dài thời gian giao dịch, tổ chức thêm hệ thống giao dịch cổ phiếu lô lẻ, thay đổi kết cấu phiên giao dịch, áp dụng chỉ số mới… hệ thống giao dịch của Sở đang từng bước hoàn thiện đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Thị trường TPCP bước phát triển đột phá

Ngay sau khi khai trương, TTGDCK Hà Nội đã triển khai đấu thầu trái phiếu để huy động vốn cho ngân sách nhà nước. Công tác này đã thực sự được đẩy mạnh và đi vào nền nếp sau khi Bộ Tài chính có quyết định số 2267/QĐ-BTC ngày 20/6/2006 chuyển toàn bộ hoạt động đấu thầu TPCP về TTGDCK Hà Nội. Qua đó, khối lượng trái phiếu huy động qua hoạt động đấu thầu tại HNX tăng mạnh qua từng năm: từ mức 205 tỷ đồng của năm 2005 lên 82.554 tỷ đồng chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2012.

Cơ cấu thị trường tập trung, phương thức đấu thầu cạnh tranh công khai đã giúp hoạt động đấu thầu có tính thị trường, thể hiện rõ nét ở lãi suất đấu thầu: có mặt bằng thấp hơn lãi suất huy động của ngân hàng.

Tháng 9/2009, Sở đã đưa vào vận hành hệ thống giao dịch TPCP chuyên biệt, đáp ứng được các yêu cầu đặc thù của giao dịch TPCP, phù hợp thông lệ quốc tế. Tính đến tháng 6/2012, có 437 mã TPCP được niêm yết với tổng giá trị niêm yết đạt hơn 322,152 tỷ đồng, đạt hơn 14% GDP và tăng gần 2 lần so với thời điểm chuyển đổi.

Hệ thống thành viên cũng được mở rộng tới các NHTM: năm 2011 có 28 CTCK và 17 NHTM. Sự tham gia của các NHTM làm tăng tính kết nối giữa thị trường TPCP với thị trường tiền tệ và thị trường vốn, góp phần ổn định lãi suất và kinh tế vĩ mô.

Thị trường UPCoM góp phần thu hẹp thị trường tự do

Trong bối cảnh thị trường tự do giai đoạn trước 2009 có sự bùng phát mạnh, tiềm ẩn những rủi ro hệ thống, Bộ Tài chính đã chỉ đạo UBCK và HNX tổ chức thị trường UPCoM nhằm thu hẹp thị trường tự do. Thị trường UPCoM đã được khai trương đồng thời với Sở GDCK Hà Nội ngày 24/6/2009. Đến nay, sau 3 năm hoạt động, thị trường UPCoM đã tăng trưởng khá về quy mô với hơn 130 DN đăng ký giao dịch, giá trị vốn hóa đạt trên 24.500 tỷ đồng, tăng gấp 6 lần so với cuối năm 2009.

Hiện nay, quy mô, mức độ hoạt động và tính chất phức tạp của thị trường tự do đã được kiểm soát tốt, trật tự kỷ cương và tính ổn định của thị trường được duy trì, từ đó tạo dựng niềm tin trong công chúng đầu tư.

Định hướng hoạt động thời gian tới

Từ nay tới 2015, cùng với tiến trình tái cơ cấu nền kinh tế, TTCK sẽ có nhiều cải cách theo tinh thần của Chỉ thị số 08/CT-TTg về việc thúc đẩy hoạt động và tăng cường Quản lý TTCK và Quyết định số 252/2012/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển TTCK.

Theo đó, HNX sẽ tiếp tục phát triển hoạt động TTCK một cách lành mạnh, đồng bộ với thị trường tiền tệ. Sở sẽ tập trung vào các mục tiêu trọng tâm: Thị trường niêm yết phát triển về quy mô và chất lượng; Thị trường TPCP phát triển đồng bộ cả thị trường sơ cấp và thứ cấp theo chuẩn mực quốc tế; Thị trường UPCoM phát triển về quy mô, tăng cường tính thanh khoản; Phát triển môi trường doanh nghiệp hiện đại, hiệu quả; Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới; Chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tham gia vào kế hoạch tái cấu trúc TTCK.

7 năm qua, bằng nỗ lực liên tục trong xây dựng và hoàn thiện TTCK, mục tiêu tối thượng về việc xây dựng một thị trường phát triển nhanh, bền vững và minh bạch, góp phần phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế đất nước đã và đang được hiện thực hóa tại sàn Hà Nội. Đó là thành quả và cũng là nền tảng để HNX vững bước trong hành trình hoàn thiện thể chế TTCK tại Việt Nam.