Dịch Covid-19 lan rộng khiến các nền kinh tế tại châu Âu phải đóng cửa, ngừng hoạt động. Các hoạt động kinh doanh bị đình trệ trên toàn khu vực châu Âu và điều này gây sức ép khiến chính phủ các nước EU phải hành động mạnh mẽ để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.
Tuy nhiên, sau 16 giờ đàm phán, bộ trưởng tài chính của các quốc gia thành viên EU vẫn không thống nhất được giải pháp cung cấp các khoản vay một cách tốt nhất và xa hơn nữa là việc phát hành nợ chung.
“Chúng tôi đã tiến gần đến thỏa thuận nhưng vẫn chưa đạt được nó”, Bộ trưởng Tài chính Tây Ban Nha Mario Centeno, người chủ trì cuộc họp giữa 19 bộ trưởng tài chính EU cho biết.
Các bộ trưởng đã thảo luận về hạn mức tín dụng mới theo Cơ chế Ổn định châu Âu - một quỹ khẩn cấp được thành lập sau cuộc khủng hoảng nợ công tại châu lục này. Tuy nhiên, một vài quốc gia thành viên EU, đặc biệt là Hà Lan muốn đính kèm một số điều kiện cho các khoản vay, nhưng các quốc gia khác như Italy và Tây Ban Nha không muốn có bất kỳ mục tiêu tài chính nào để đổi lấy gói kích thích kinh tế mới.
Các bộ trưởng tài chính EU bất đồng về việc phát triển một công cụ nợ mới. Trong khi đó, Italy, Pháp, Tây Ban Nha, Ireland và Luxembourg muốn thúc đẩy một cam kết bằng văn bản về việc phát hành nợ chung, nhưng một lần nữa đề xuất này vấp phải sự phản đối của Hà Lan.
Bộ trưởng Tài chính Hà Lan Wopke Hoekstra hôm 8/4 cho biết Hà Lan đã và sẽ phản đối ý tưởng phát hành trái phiếu chung của EU, một công cụ kết hợp chứng khoán châu Âu.
“Đề xuất trên sẽ gây ra nhiều vấn đề hơn tạo giải pháp cho EU. Chúng tôi sẽ phải bảo lãnh khoản nợ của các quốc gia, điều này là bất hợp lý", Bộ trưởng Hoekstra viết trên trang Twitter cá nhân.
Các bộ trưởng tài chính EU thường quen với việc kéo dài các cuộc họp thâu đêm để đạt được thỏa thuận, nhưng việc họp hành để giải quyết các vấn đề liên quan đến đại dịch đang được theo dõi rất sát sao.
“Sự chậm trễ kéo dài cùng với những tranh giành căng thẳng (giữa các nước EU) sẽ làm lù mờ các biện pháp cuối cùng được nhất trí”, Florian Hense, chuyên gia kinh tế tại ngân hàng Berenberg bình luận.
Ông Hense cảnh báo, về lâu dài, cách mà EU chấp nhận đối phó với khủng hoảng dịch bệnh chưa từng có như Covid-19 có thể chi phối thái độ về vấn đề hội nhập châu Âu trong nhiều thập kỷ tới.
Các đảng phái chống EU đã nhanh chóng phản ứng trước tình trạng bế tắc hiện nay. Matteo Salvini, người đứng đầu đảng Lega chống EU tại Italy cho biết ông không tin vào các khoản vay đến từ EU, đồng thời không muốn Italy yêu cầu Berlin hay Brussels cung cấp thêm tiền.
Trong khi đó, tại Đức, đảng cực hữu AfD - lần đầu tiên tham gia Quốc hội Đức vào năm 2017 - đã lên tiếng phản đối việc phát hành trái phiếu corona. Phát hành trái phiếu corona là một đề xuất khác để giải quyết vấn đề phát hành nợ của EU nhằm huy động nguồn lực cho chống dịch. Người phát ngôn của AfD cho rằng, chẳng trái phiếu corona nào hay đồng euro có thể biện minh cho thực tế tiền thuế ở Đức đang bị ngốn vào những khoản nợ chung của EU.
Các bộ trưởng tài chính EU dự kiến sẽ nhóm họp vào ngày 9/4 để tiếp tục bàn thảo và giải quyết những bất đồng về gói kích thích kinh tế trước tác động của đại dịch.
