Sáng sớm nay (18/9) theo giờ Việt Nam, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chính thức đưa ra quyết định không tăng lãi suất đồng USD.
Trước đó, thị trường tài chính toàn cầu "nín thở" hướng đến phiên họp chính sách thường kỳ hàng quý của Fed diễn ra ngày 16 - 17/9, mà ở đó lãi suất đồng USD có thể được cân nhắc tăng sau nhiều năm giữ thấp kỷ lục. Kỳ vọng tăng lãi suất lớn hơn trước phiên họp tháng 9 bởi tăng trưởng nền kinh tế Mỹ được dự báo tốt hơn. Fed có những chứng cứ để tin lạm phát đang tiệm cận mức tối ưu của nền kinh tế là 2%. Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm mạnh từ mức đỉnh 9 - 10% xuống 5,1%. Tuy nhiên, tất cả những thông tin này đã được lan truyền rộng rãi vào thị trường và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cũng đã có những phản ứng chính sách trong hai tháng qua.
Cụ thể, từ đầu năm đến nay, tỷ giá USD đã tăng 5% so với tiền đồng. Ba lần tăng tỷ giá và hai lần nới biên độ từ đầu năm đến nay đã giúp xử lý phần nào những yêu cầu nội tại của nền kinh tế và dự phòng cho những diễn biến bất thường từ bên ngoài như Trung Quốc phá giá đồng Nhân dân tệ và Fed tăng lãi suất. Vì vậy, theo nhận định từ các chuyên gia tài chính - tiền tệ, nếu Fed tăng lãi suất với mức không đáng kể, chính sách kinh tế vĩ mô cũng không có lý do gì phải thay đổi, ít nhất là tới đầu năm sau.
Trao đổi với ĐTCK, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng cho rằng, nếu Fed tăng lãi suất, các thị trường tài chính trên thế giới sẽ bị ảnh hưởng, trong đó, TTCK Việt Nam khó tránh khỏi những tác động. Khi lãi suất đồng USD tăng thì giá trị các tài sản được định giá bằng USD sẽ có khả năng tăng, từ đó có thể có một sự chuyển dịch dòng tiền từ các thị trường tài chính của các quốc gia mới nổi đến thị trường tài chính của các quốc gia phát triển. Một khi đồng USD hồi phục mạnh sẽ tác động đến chứng khoán toàn cầu khi các nhà đầu tư thoái vốn khỏi các thị trường để quay lại với đồng USD, nhất là đối với các thị trường mới nổi, trong đó có TTCK Việt Nam. Tuy nhiên, theo TS. Hiếu, quy mô của TTCK Việt Nam còn tương đối nhỏ so với các TTCK trên thế giới, nên tác động từ sự “rung lắc” của các TTCK trên thế giới đến chứng khoán Việt Nam là không đáng kể. Cùng với đó, thị trường vàng, ngoại tệ cũng tương đối ổn định khi nền kinh tế dần hồi phục và bất động sản ấm lên, nợ xấu được đẩy mạnh xử lý…
Trong khi đó, theo GS. TS. Trần Ngọc Thơ, Trưởng khoa Tài chính, Đại học Kinh tế TP. HCM, trong 10 - 15 năm qua, về cơ bản, tỷ giá không thay đổi nhiều so với diễn biến thị trường và đồng USD, nên tác động của tỷ giá đến chứng khoán là không đáng kể. Các nhà đầu tư nên nhìn nhận vào biến động của tỷ giá tác động ra sao đến giá cổ phiếu để đưa ra quyết định cuối cùng.
“Tuy nhiên, TTCK Việt Nam nói riêng và TTCK thế giới nói chung là thị trường chưa hoàn hảo. Vì vậy, nhiều khi biến động tỷ giá trong một phân khúc, ngành hàng nào đó cũng sẽ để lại độ trễ trung, dài hạn cho thị trường”, GS. Thơ nói và cho rằng, với những quốc gia thả nổi đồng tiền thì sự tác động của thị trường ngoại hối đến chứng khoán sẽ rõ nét hơn ở những quốc gia vẫn “neo” tỷ giá. Để có thể nhận thấy rõ sự tác động giữa hai thị trường này cần có độ trễ. Trên thực tế, tác động của đồng USD tăng, tỷ giá và giá dầu đến chứng khoán thời gian qua vẫn chỉ mang yếu tố tâm lý.
Nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, lãi suất USD tăng sẽ làm đảo chiều dòng vốn thế giới, trong đó có Việt Nam. Nhưng với một nền kinh tế thâm dụng vốn như Việt Nam, tiềm năng tăng trưởng cao, lạm phát thấp, vĩ mô ổn định và lãi suất tiền đồng gấp nhiều lần USD, sẽ không đáng lo ngại dòng vốn dịch chuyển đến nơi khác.
“Dòng vốn gián tiếp vào Việt Nam hiện không nhiều, nên tác động của việc rút vốn nóng ra khỏi Việt Nam sẽ rất ít và áp lực lên tỷ giá USD/VND là không lớn”, ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc HSBC Việt Nam nhận định.
Đối với thị trường vàng, trước sức nóng của đồng USD tăng giá, Nhân dân tệ giảm, theo quy luật, vàng sẽ chịu áp lực lớn. Chủ tịch CTCP Kinh doanh và Đầu tư Vàng Việt Nam (VGB), ông Trần Thanh Hải, cho rằng, nếu Fed tăng lãi suất, khó tránh việc vàng sẽ giảm tiếp trong thời gian từ nay đến cuối năm 2015. Theo đó, vàng có thể giảm xuống ngưỡng 1.083 USD/ounce. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa vàng chỉ có chiều hướng giảm mà không tái bật lên. Để có thể hạn chế rủi ro trong bối cảnh hiện nay khi các kênh đầu tư vẫn chưa hồi phục rõ nét, có lẽ nhà đầu tư cũng không nên bỏ “trứng” vào cùng một “rổ”!
