Dự trữ ngoại hối 40 tỷ USD đã cải thiện nhiều so với con số 28,6 tỷ USD Mỹ (tương đương 1,9 tháng nhập khẩu) vào cuối năm 2015.
Lý giải việc mua vào ngoại tệ liên tục của NHNN trong thời gian qua, Phó tổng giám đốc một ngân hàng thương mại cho rằng, trước tiên là do hệ thống tài chính trong 8 tháng đầu năm nhìn chung đã đảm bảo tốt khả năng cung ứng vốn cho nền kinh tế do thanh khoản của khu vực ngân hàng khá dồi dào. Cụ thể, tính đến 31/7/2016, tổng nguồn vốn cung ứng cho nền kinh tế đạt 7.489.000 tỷ đồng, tăng 12,5% so với cuối năm 2015. Trong đó, vốn cung ứng của khu vực ngân hàng chiếm 74,9%, tăng 9,1% so với đầu năm, còn lại thị trường vốn (gồm cổ phiếu và trái phiếu) đóng góp xấp xỉ 25,1% tổng cung ứng vốn, tăng 24,3% so với đầu năm.
Bên cạnh đó, tính đến cuối tháng 8/2016, tổng phương tiện thanh toán M2 tăng 10,5% so với đầu năm 2015. Vốn huy động từ hệ thống các tổ chức tín dụng tăng khoảng 11% so với đầu năm, song tín dụng chỉ tăng ở mức tương đương so với cùng kỳ năm trước (9,2%) và chưa có dấu hiệu bứt phá bước trong quý III/2016. Trong đó, tín dụng các khu vực ưu tiên tăng trưởng thấp hơn mức chung của toàn hệ thống khi đến hết tháng 7, tín dụng tăng trưởng 9,45% so với đầu năm. Cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn chỉ tăng 6,1% so với đầu năm; cho vay xuất khẩu tăng trên 3%, doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng 3,3%... cho thấy khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế chưa cao.
Báo cáo tình hình kinh tế tháng 8 và 8 tháng đầu năm 2016 của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho biết thêm thông tin, thanh khoản trên thị trường liên ngân hàng trong tháng 8 tiếp tục dồi dào. Điều này biểu hiện ở mặt bằng lãi suất liên ngân hàng giảm khoảng 0,3 đến 0,5 điểm phần trăm ở tất cả các kỳ hạn so với tháng trước và duy trì ở mức thấp, trong khi khối lượng giao dịch bình quân giảm 24% so với tháng trước.
Cụ thể, nửa đầu tháng 8 là 6.100 tỷ đồng/ngày, tháng 7: 8.050 tỷ đồng/ngày. Bên cạnh đó, NHNN tiếp tục mua USD trên thị trường và đồng thời mở rộng phát hành tín phiếu kỳ hạn ngắn (14 ngày). Trong tháng 8, các tổ chức tín dụng đã hấp thụ hết lượng tín phiếu kỳ ngắn hạn do NHNN phát hành với mức lãi suất rất thấp, trong khoảng từ 0,7 - 1,2%/năm, thấp hơn lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn 2 tuần (1,28%/năm).
“Theo thống kê, tính đến 22/8/2016, NHNN đã hút ròng hơn 128.000 tỷ đồng qua thị trường OMO”, một lãnh đạo cao cấp của Uỷ ban Giám sát tài chính tiền tệ quốc gia nhấn mạnh.
Trong khi đó, tỷ giá USD/VND tại các ngân hàng thương mại và tỷ giá tự do vẫn giữ ổn định trong biên độ trên của tỷ giá trung tâm (dao động trong khoảng 22.300 - 22.350 đồng/USD). Hiện tỷ giá trung tâm đang ở mức 21.898 đồng/USD, tăng nhẹ 0,01% so với đầu năm. Chỉ số hoán vị rủi ro tín dụng (CDS) có xu hướng giảm nhẹ và tỷ giá kỳ hạn NDF không thay đổi so với tháng trước cho thấy kỳ vọng vào tỷ giá hiện đang khá ổn định.
Vị lãnh đạo của Ủy ban Giám sát tài chính tiền tệ quốc gia cho biết, trong bối cảnh thị trường ngoại hối trong nước hiện đang ổn định, nguồn cung ngoại tệ dồi dào, cán cân thương mại thặng dư. Tính đến ngày 20/08/2016, ước tính các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài đã giải ngân được 9,8 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm 2015.
Cầu ngoại tệ chưa có nhiều đột biến khi kim ngạch nhập khẩu hàng hóa vẫn có xu hướng giảm so với năm trước. Cụ thể, tính đến hết ngày 15/8/2016, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của cả nước đạt 102,36 tỷ USD, giảm 0,4% (tương ứng giảm 393 triệu USD) so với cùng kỳ năm 2015… Theo đó, áp lực lên thị trường ngoại hối Việt Nam từ nay đến cuối năm là không lớn.
“Với chính sách điều hành tỷ giá linh hoạt của NHNN trong bối cảnh tình hình kinh tế trong nước và thế giới dự báo có nhiều biến động, tôi cho rằng, NHNN vẫn sẽ có những biện pháp và công cụ phù hợp nhằm đảo bảo sự ổn định của tỷ giá và nằm trong tầm kiểm soát”, ông Ngô Đăng Khoa, Giám đốc Kinh doanh trái phiếu và ngoại hối, Ngân hàng TNHH một thành viên HSBC (Việt Nam) nhận định.
Xung quanh chính sách điều hành tỷ giá của NHNN, ông Đỗ Ngọc Quỳnh, Giám đốc Ban Kinh doanh vốn và tiền tệ BIDV, nhìn chung, tác động của chính sách tỷ giá đối với nền kinh tế là đa chiều và khác nhau với các nền kinh tế có cấu trúc, giai đoạn, đặc điểm… khác nhau. Vì vậy, mức độ và cách thức điều hành tỷ giá phụ thuộc vào lựa chọn của cơ quan quản lý về các mục tiêu điều hành ưu tiên trong từng giai đoạn.
“Vì vậy, Chính phủ và NHNN cần tiếp tục xác lập được một số mục tiêu ưu tiên, từ đó đưa ra các định hướng điều hành chính sách tỷ giá và có truyền thông phù hợp tới thị trường. Bên cạnh đó, với thị trường dự báo sẽ ít có biến động trong thời gian tới, tôi nghĩ, NHNN có thể cân nhắc triển khai mạnh mẽ hơn những công cụ phái sinh như quyền chọn (option) để tạo ra những công cụ hỗ trợ việc phòng ngừa rủi ro cũng như bổ sung đa dạng các công cụ tài chính cho thị trường, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới”, ông Quỳnh nói.
