Sản lượng tiêu thụ ô tô thương mại và du lịch đạt mức tăng trưởng mạnh nhất là 36% và 28% so với cùng kỳ, lần lượt đạt 124.000 chiếc và 81.000 chiếc, giúp các doanh nghiệp phân phối ô tô con duy trì tốc độ tăng trưởng khả quan.
Trong khi đó, không được thuận lợi như các doanh nghiệp phân phối ô tô con, hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô tải không còn đạt mức tăng trưởng mạnh như năm 2015, do nhu cầu tiêu thụ xe tải nhằm đáp ứng chính sách thắt chặt tải trọng năm 2014 đã được giải quyết.
Sự phân hóa này đã thể hiện khá rõ nét qua kết quả kinh doanh các doanh nghiệp phân phối ô tô. Cụ thể, các doanh nghiệp phân phối ô tô con báo cáo kết quả kinh doanh tương đối khả quan.
Theo đó, lợi nhuận sau thuế 9 tháng đầu năm 2016 của Công ty cổ phần Dịch vụ ô tô Hàng Xanh - Haxaco (HAX), Công ty cổ phần Siêu Thanh (ST8) lần lượt tăng 234% và 11% so với cùng kỳ năm trước, tương ứng đạt 63,3 tỷ đồng và 40 tỷ đồng. Lợi nhuận hoạt động của Savico cũng đã ghi nhận mức tăng trưởng 56% (đã loại trừ yếu tố đột biến từ hoạt động thoái vốn trong năm 2015).
Trong khi đó, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô tải sụt giảm mạnh. Lợi nhuận sau thuế 9 tháng đầu năm 2016 của Công ty cổ phần Đầu tư Dịch vụ Hoàng Huy (HHS), Công ty cổ phần Ô tô TMT (TMT) và Công ty cổ phần Kỹ thuật và Ô tô Trường Long (HTL) lần lượt giảm 74%, 74%, 55,8% so với cùng kỳ năm trước, còn tương ứng 110 tỷ đồng, 47,4 tỷ đồng và 45 tỷ đồng. Nguyên nhân chủ yếu là doanh số bán xe giảm khiến doanh thu thuần giảm mạnh.
Chúng tôi cho rằng, triển vọng tiêu thụ ô tô trong năm 2017 tiếp tục khả quan nhờ các chính sách giảm thuế mới như thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ ASEAN, thuế tiêu thụ đặc biệt và sự cạnh tranh giữa các dòng xe lắp ráp trong nước và xe nhập khẩu sẽ khiến mặt bằng giá bán xe ô tô có xu hướng giảm. Ngoài ra, mặt bằng lãi suất duy trì ở mức thấp và khá ổn định sẽ tiếp tục kích thích tiêu dùng trong nước nói chung và hoạt động mua sắm ô tô nói riêng. Đây có lẽ là tin vui cho người tiêu dùng nội địa.
Như đã biết, từ ngày 1/7/2016, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng ô tô chở người dưới 10 chỗ ngồi có dung tích xi lanh từ 1.500 cm3 trở xuống được giảm từ mức 45% trước đây xuống còn 40% hiện nay và sau đó giảm tiếp còn 35% từ ngày 1/1/2018 theo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế. Việc thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt giảm sẽ kéo theo giá bán giảm tương ứng, kích thích tiêu thụ ô tô.
Theo lộ trình giảm thuế ô tô nhập khẩu từ ASEAN, từ 1/1/2017, thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ khu vực ASEAN về Việt Nam sẽ giảm xuống còn 30%, từ mức 40% hiện nay. Năm 2018, thuế nhập khẩu từ khu vực này tiếp tục giảm về mức 0%, ước tính giá bán ô tô nhập khẩu từ ASEAN tại thời điểm năm 2018 sẽ rẻ hơn trong ô tô lắp ráp trong nước khoảng 20%. Như vậy, ôtô nhập khẩu từ ASEAN sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn là xe sản xuất, lắp ráp trong nước.
Chính sách này được cho là sẽ tác động đến các doanh nghiệp lắp ráp lẫn phân phối ô tô trong nước do phải cạnh tranh với các dòng xe nhập khẩu. Mặc dù vậy, ở thời điểm hiện tại, chỉ có các doanh nghiệp chính hãng hoặc được ủy quyền của doanh nghiệp chính hãng mới được nhập khẩu ô tô.
Do đó, nếu không có thay đổi lớn về chính sách (như cho phép các doanh nghiệp không chính hãng nhập khẩu) thì việc giảm thuế nhập khẩu ô tô ảnh hưởng không đáng kể đến các doanh nghiệp niêm yết phân phối chính hãng như SVC, ST8 và HAX, do các doanh nghiệp này có thể linh động trong việc phân phối xe lắp ráp trong nước hoặc nhập khẩu chính hãng.
