Ảnh Internet
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực, sau 3 năm vận hành thị trường phát điện cạnh tranh, hệ thống điện vận hành ổn định, an toàn; đồng thời nâng cao tính công khai, minh bạch trong công tác huy động, vận hành hệ thống điện và thị trường điện được tăng cường.
Bên cạnh đó, thị trường phát điện cạnh tranh còn tạo động lực cho các đơn vị phát điện tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Số đơn vị tham gia phát điện trực tiếp thị trường phát điện cạnh tranh tăng từ 32/72 nhà máy điện (tháng 7/2012) lên 59/112 nhà máy điện (tháng 5/2015).
Về khuôn khổ pháp lý, trong thời gian qua Bộ Công thương đã ban hành 4 thông tư quan trọng tạo nền tảng pháp lý cho các hoạt động giao dịch trên thị trường điện, đồng thời góp phần giải quyết những tồn tại vướng mắc trong giao dịch của các đơn vị trên thị trường điện như công tác chào giá của các nhà máy thuỷ điện, công tác thanh toán, quy định về việc đăng ký và tham gia thị trường điện của các nhà máy điện mới.
Bên cạnh đó, Thông tư quy định về phương pháp xác định giá dịch vụ phụ trợ cũng đã được ban hành, được đánh giá là quy định rất quan trọng về dịch vụ phụ trợ lần đầu tiên được xây dựng và ban hành để thực hiện trong thị trường phát điện cạnh tranh và sẽ tiếp tục áp dụng trong giai đoạn thị trường bán buôn điện cạnh tranh.
Các quy trình hướng dẫn về cơ bản cũng đã được ban hành đầy đủ, tạo nền tảng thuận lợi cho công tác vận hành thị trường điện năm 2015.
Về phía các đơn vị tham gia thị trường phát điện cạnh tranh cũng đã có những đổi mới tích cực phù hợp với môi trường kinh doanh trên thị trường điện. Các đơn vị phát điện về cơ bản đã tuân thủ các quy định về ký kết hợp đồng mua bán điện, thoả thuận và ký kết sản lượng điện theo năm, xác nhận hồ sơ và thực hiện thanh toán tiền điện ...
Về phía Trung tâm Điều độ Hệ thống điện quốc gia - đơn vị điều độ hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện đã triển khai các công việc quan trọng như xác định giá CAN, giá trần thị trường, xác định giá thanh toán thị trường theo từng chu kỳ giao dịch...đảm bảo tuân thủ đúng quy định thị trường điện và các văn bản có liên quan khác.
Giá điện trên thị trường cơ bản phản ánh đúng quy luật cung cầu trên thị trường. Giá thị trường thường ở mức cao vào cuối mùa khô, còn trong mùa mưa, từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm, giá thị trường thường thấp, sản lượng thủy điện cao, đặc biệt vào những thời điểm xuất hiện bão, lũ, có thể về ở mức giá sàn.
Tuy nhiên, theo đánh giá chung, thị trường phát điện cạnh tranh vẫn còn một số tồn tại, các nhà máy tham gia gián tiếp còn cao, chiếm tới 59% tổng công suất đặt hệ thống; hạ tầng công nghệ thông tin mới chỉ đạt ở mực tối thiểu chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu vận hành thị trường điện. Đồng thời, chưa có quy định đưa các nhà máy điện đa mục tiêu/BOT tham gia thị trường phát điện cạnh tranh…
Về kế hoạch triển khai thị trường bán buôn điện cạnh tranh, ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết, theo kế hoạch, từ năm 2016-2018 sẽ triển khai thí điểm và từ 2019 sẽ đưa vào vận hành chính thức thị trường bán buôn điện cạnh tranh. Tiến tới sẽ thực hiện cấp độ 3 là thị trường bán lẻ điện cạnh tranh vào năm 2022.
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, chỉ còn hơn 4 tháng nữa, thị trường điện sẽ chuyển sang một cấp độ mới, tuy nhiên thách thức lớn nhất hiện nay vẫn là việc hoàn thiện các cơ chế chính sách cho thị trường này phát triển, qua đó bảo vệ được quyền lợi người tiêu dùng, thu hút nhà đầu tư vào ngành điện.
Bên cạnh đó, một tồn tại nữa là hiện vẫn còn 50 nhà máy điện chưa tham gia chào giá trực tiếp, trong đó có nhiều nhà máy điện đa mục tiêu và nhà máy điện BOT, do vậy nếu không có các giải pháp đồng bộ thì mục tiêu đề ra sẽ khó hoàn thành.
Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng cho rằng, thị trường bán buôn điện cạnh tranh tại Việt Nam vẫn còn hết sức mới mẻ. Do đó, để chuẩn bị tốt việc triển khai, ngành điện cần chú trọng hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin giúp cho việc điều hành được thông suốt và chủ động đào tạo đủ nguồn nhân lực đáp ứng được yêu cầu của thị trường điện. Đồng thời, tích cực tái cấu trúc ngành điện, đổi mới cơ cấu tổ chức của các đơn vị tham gia thị trường để phù hợp và đủ khả năng thực hiện các chức năng mới trong thị trường bán buôn điện cạnh tranh.
