Gazprom, đóng góp tới khoảng gần 10% sản lượng đầu ra của nền kinh tế Nga, đang trong cuộc chiến chống lại sự tụt giảm nhu cầu tiêu dùng khí đốt từ 2 thị trường xuất khẩu chính là Ukraine và châu Âu, cũng như ngay trong nội địa Nga.
Sản lượng đầu ra của Gazprom trong tháng 6 đã giảm tới 19% so với cùng thời gian năm 2014, xuống mức thấp kỷ lục là 24,7 tỷ m3/tháng, theo báo cáo của Sberbank CIB, ngân hàng đầu tư của Nga. Trong nửa đầu năm nay, sản lượng của Gazprom đã giảm tới 12,9% so với cùng kỳ năm ngoái, dựa trên số liệu từ Gazprom và hãng giám sát CDU TEK.
Sản lượng xuất khẩu của Gazprom, vốn độc quyền xuất khẩu khí đốt ra nước ngoài, đã giảm xuống 8% trong nửa đầu năm 2015, so với cùng kỳ năm 2014.
Nguyên nhân của tình trạng này là bởi các khách hàng từ châu Âu trì hoãn việc mua dầu mỏ, khí đốt từ Nga. Giá khí gas hiện tại đang có chuyển động song song với giá dầu mỏ, đồng nghĩa với việc giá gas có thể sẽ giảm rất mạnh cho tới cuối năm nay.
Châu Âu hiện đang tìm kiếm các phương án để đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt, trành việc quá phụ thuộc vào nguồn năng lượng do Nga cung cấp. Thêm vào đó, Ukraine cũng đang giảm nhanh nhất có thể sự phụ thuộc vào dầu khí Nga, do sự xung đột về chính trị giữa 2 quốc gia.
Thị phần của khí đốt xuất khẩu từ Nga sang Ukraine đã giảm từ 74% năm 2014 xuống còn 37% trong nửa đầu năm 2015, do Ukraine chuyển sang mua hàng từ các nhà cung cấp châu Âu, báo cáo của Sberbank cho biết.
Việc sản lượng xuất khẩu giảm sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới doanh thu của Gazprom. Theo Sberbank, doanh thu trong năm 2015 của Gazprom se ở mức 105,9 tỷ USD, giảm 27% so với mức 145,9 tỷ USD năm 2014. Tuy nhiên, việc đồng ruble yếu có thể giúp bù đắp phần nào lợi nhuận cho hãng này.
Hiện nay, xuất khẩu sang nước ngoài chiếm 2/3 doanh thu của Gazprom, theo Valery Nesterov, chuyên gia dầu và khí đốt tại Sberbank CIB. Với tình trạng giá khí đốt ở trong nước cũng liên tục giảm do khủng hoảng kinh tế gần đây, Sberbank cho rằng, sản lượng của Gazprom trong năm 2015 sẽ không vượt qua mức 410 – 420 tỷ m3/năm, mức thaaso nhất trong 22 năm qua. Trong năm 2014, Gazprom sản xuất 443,9 tỷ m3 khí đốt.
Trong một thông báo mới đây, Gazprom cho biết, hãng này đang có kế hoạch nâng sản lượng khí đốt khai thác lên 417 tỷ m3, nhờ vào việc đẩy mạnh khai thác trong nửa cuối năm, phản ánh nhu cầu tiêu thụ tăng lên tại thị trường châu Âu khi mà mùa đông sắp tới.
Bên cạnh mối lo về nhu cầu tiêu thụ suy yếu, Gazprom còn phải đối diện với với sự phát triển nhanh chóng của các đối thủ tại Nga như Rosneft và Novatek, vốn đang nâng mức sản lượng một cách đều đặn.