Đợt IPO này nếu thành công sẽ đưa doanh nhân 49 tuổi Jack Ma trở thành người giàu thứ 3 tại Trung Quốc, với tổng giá trị tài sản lên đến 12,5 tỷ USD và nằm trong danh sách 100 người giàu nhất thế giới theo bảng số liệu theo dõi của Bloomberg Bloomberg Billionaires Index.
Alibaba là kết quả của quá trình lao động miệt mài trong suốt 2 thập kỷ của Jack Ma, để xây dựng nên một đế chế bán lẻ trực tuyến lớn nhất toàn cầu, với 25.000 nhân viên, đồng thời “đẩy bay” đối thủ EBay ra khỏi lãnh thổ Trung Quốc. Năm 2013, Alibaba đạt doanh thủ 8 tỷ USD, tăng 62% so với năm 2012, theo số liệu của Bloomberg.
“Rất nhiều người ghét sự thay đổi, nhưng nếu biết nắm lấy tất cả sự thay đổi, chúng ta mới có thể nhìn thấy tương lai”, Jack Ma từng phát biểu như vậy trước nhân viên khi tuyên bố rút lui khỏi vị trí CEO cách đây 1 năm.
Không giống như nhiều CEO trong lĩnh vực công nghệ như Steve Jobs, Bill Gates hay Mark Zuckerberg, đều xuất thân từ những chuyên viên máy tính và có nền tảng công nghệ xuất sắc, Jack Ma đã hai lần thi trượt kỳ thi vào đại học. Ông không hề biết dùng internet cho đến năm 1995 và thậm chí người thầy dạy Tiếng Anh chưa lần nào viết một dòng mật mã cho Alibaba.
Con đường đến với thế giới mạng của Jack Ma bắt nguồn từ trí tò mò của Ma khi tình cờ một lần ông không thể tìm ra kết quả cho từ “bia Trung Quốc”, trong khi mọi công cụ tìm kiếm vẫn hiển thị kết quả của bia Mỹ hoặc bia Đức. Ma quyết định lấy 7.000 nhân dân tệ từ khoản tiền tiết kiệm của mình và mượn thêm tiền từ người chị gái để thiết lập một trang web bằng tiếng Trung Quốc. Chỉ trong vòng 5 giờ đồng hồ sau khi trang web hình thành, Ma nhận được 5 email gửi từ Mỹ, Nhật Bản và Đức với yêu cầu biết thêm thông tin. Ông đã nhảy cẫng lên vì vui sướng!
Tuy nhiên, nỗ lực ban đầu của Jack Ma không thành công. Song, cơ hội một lần nữa đã đến với Ma khi ông có dịp được gặp gỡ người sáng lập Yahoo, Jerry Yang, trong chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên của ông này.
Kể từ lần gặp gỡ đó, chứng kiến “quả bom” cổ phiếu ngành công nghệ thông tin không ngừng “nổ tung” phố Wall đã nhen nhóm trong Ma nhiều ý tưởng mới. Năm 1999, Jack Ma đã cùng với vợ và nhóm bạn lập nên trang Alibaba.com, với tông màu vàng chủ đạo, có chức năng cho phép các doanh nghiệp giao dịch mua bán với nhau.
Thời kỳ đầu, Ma cũng như nhiều nhà sáng lập khác cảm thấy hoang mang trong việc tạo doanh thu cho trang web khi giấc mơ mạng vẫn còn khá mơ hồ. Trong quá trình điều hành trang Alibaba.com, Jack Ma nhận ra bài học cơ bản, đó là các thương gia sẵn sàng trả nhiều tiền hơn để đổi lấy hình ảnh hiển thị hàng hóa đẹp đẽ hơn trong mắt khách hàng. Từ kinh nghiệm rút ra, Alibaba.com bắt đầu kinh doanh có lãi vào năm 2002, khi thu hút đến 1 triệu người dùng.
Tuy nhiên, khó khăn một lần nữa tìm đến Ma khi Alibaba phải đối mặt với sự xâm nhập của đối thủ tầm cỡ EBay vào thị trường Trung Quốc. Năm 2003, Jack Ma tạo ra trang taobao.com, nơi các cá nhân có thể giao dịch buôn bán với nhau nhằm chính thức tuyên bố khiêu chiến với EBay ở thị trường nội địa.
“Đây là một chiến lược thông minh của Ma bởi bằng việc công bố khiêu chiến rộng rãi với EBay sẽ khiến dư luận bàn tán nhiều hơn về Taobao”, Erisman, cựu Giám đốc Marketing ở Alibaba nói.
Jack Ma nhiều lần ví von EBay giống như một con cá mập trong đại dương. “Nếu chúng ta đấu nhau ở đại dương, chúng ta sẽ thua. Nhưng nếu phạm vi là một con sông, chúng ta sẽ thắng”. Bằng việc kế thừa công nghệ tìm kiếm từ Yahoo vào năm 2005 khi Yahoo trở thành cổ đông lớn của Alibaba, Ma biến taobao.com trở thành trang mua bán trực tuyến miễn phí cho mọi thương gia, trong khi EBay vẫn phải trả phí sử dụng. Kết quả là đến tháng 12/2006, EBay buộc phải đóng cửa hệ thống trang kinh doanh trực tuyến tại thị trường Trung Quốc.
Ngày nay, Alibaba trở thành đế chế bán lẻ trực tuyến khổng lồ, cả về doanh thu và lợi nhuận. Với việc lựa chọn Hoa Kỳ làm điểm đến IPO, thay vì Hồng Kong, Jack Ma chuyển hướng hoạt động đến đối tượng mục tiêu là các khách hàng Hoa Kỳ cũng như những nhà đầu tư tiềm năng tại đây. Alibaba rõ ràng sẽ trở thành mối đối thủ đáng gờm cho những ông lớn ngành thương mại điện tử tại Mỹ như EBay và Amazon tại thị trường Hoa Kỳ cũng như trên toàn thế giới.
