Pháp luật dân sự quy định, hễ người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh sự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
Nguyên tắc bồi thường thiệt hại phải toàn bộ và kịp thời. Song các yêu cầu đòi bồi thường phải thỏa đáng và đúng luật.
Nguyên đơn khai vống thiệt hại
Theo đơn khởi kiện, ông X. có căn nhà cấp 4, diện tích 168 m2 tại ấp 2 (Long An). Chiều 25/5/2016, hàng xóm ông X. là ông Nguyễn Thanh B. đốn một cây tràm bông vàng có chiều cao khoảng 17m, tán rộng khoảng 8m. Khi ông B. đốn cây tràm bông thì trời nổi gió to, cây tràm không được cắt tỉa gọn gàng, không buộc dây chằng chống nên hậu quả là cây tràm bông đổ đè vào nhà ông gây thiệt hại nặng nề cho toàn bộ căn nhà.
Sau khi sự việc xảy ra, ông B. tự ý cắt tỉa cây dọn dẹp, ngang nhiên cho thợ đến tự ý sửa chữa nhà mà không được sự đồng ý của người hàng xóm.
Ông X. khởi kiện ra tòa án yêu cầu hàng xóm phải có trách nhiệm bồi thường cho ông số tiền 200 triệu đồng vì căn nhà của ông phải phá ra sửa lại toàn bộ. Sau đó, ông thay đổi số tiền yêu cầu bồi thường xuống còn 150 triệu đồng.
Tuy nhiên, theo báo cáo kết quả giám định chất lượng công trình xây dựng, căn nhà ông X. chỉ bị thiệt hại 6,9 triệu đồng. Hồi tháng 9/2017, tòa án đã tuyên ông B. phải hoàn trả cho ông X. số tiền trên.
Nhận số tiền trên, nhưng theo bản án, ông X. phải chịu chi phí giám định là 6,5 triệu đồng. Như vậy, số tiền ông X. lĩnh lại chỉ còn 400.000 đồng.
Trong vụ tranh chấp khác tại TAND huyện Bù Gia Mập (Bình Phước) thụ lý, hồi tháng 3/2017, do bất cẩn khi đốt rác tại rẫy điều, bà Lê Thị Qúy H. gây cháy lan qua rẫy ông Phạm Đình Th. là 300 cây cao su. Hai bên có thỏa thuận bồi thường số tiền 20 triệu đồng nhưng ông Th. không đồng ý.
Ông Th. khởi kiện ra tòa yêu cầu bà H. phải bồi thường số tiền tổn thất là 100 triệu đồng. Khi ra tòa, ông rút xuống còn yêu cầu 37,8 triệu đồng và được tòa án chấp thuận.
Nhỏ vẫn phải lên Tòa
Trái ngược những vụ đòi tiền phạt nặng, có những vụ tranh chấp cỏn con, hoàn toàn có thể thỏa thuận và thương lượng nhưng các đương sự lựa chọn chốn công đường giải quyết.
Theo bản án ngày 22/9/2017 của TAND huyện Đàm Hà (Quảng Ninh), chiều 8/4/2016, anh Lê Bá H. thuê máy cuốc, cuốc xâm lấn vào đất rừng sản xuất của gia đình anh Phạm Văn T. và phá một hàng keo số lượng 58 cây, trị giá là 1 triệu đồng.
Phía nạn nhân đã có đơn kiến nghị gửi cơ quan công an huyện để xác minh làm rõ vụ việc. Công an kết luận thiệt hại trên. Do anh H. không thừa nhận hành vi làm sai, không chịu bồi thường nên anh H. khởi kiện ra tòa. Tòa án tuyên buộc anh H. phải bồi thường đúng số tiền 1 triệu đồng.
Còn theo bản án của TAND huyện Trần Văn Thời (tỉnh Cà Mau), ngày 24/7/2016, anh Hồ Văn M. đốn nhánh cây dừa thì bị ngã lên đường dây điện trên mái nhà ông Trần Văn B. làm 2 tấm xi măng bị nứt và hư hỏng 1 đoạn sắt dùng để đỡ điện kế dẫn điện vào nhà.
Ông B. khởi kiện ra tòa án yêu cầu anh M. phải bồi thường khoản thiệt hại số tiền 500.000 đồng. Mới đây, khi xét xử tại tòa, 2 bên thỏa thuận bồi hoàn số tiền trên.
