Viện KSND Tối cao vừa có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm, đề nghị Tòa dân sự TAND Tối cao xem xét tuyên hủy hai bản án phúc thẩm và sơ thẩm vụ án đòi tài sản là quyền sở hữu nhà giữa CTCP Vật tư nông nghiệp Hà Nội (Vật tư nông nghiệp) và bà Cao Thục Khanh ở quận Hoàng Mai, Hà Nội.
Trước đó, Công ty Vật tư nông nghiệp đã đệ đơn khởi kiện đòi nhà bà Cao Thục Khanh và được TAND quận Hoàng Mai chấp nhận. Sau đó, bản án phúc thẩm của TAND TP. Hà Nội bác đơn kháng cáo, buộc bà Cao Thục Khanh phải trả cho Công ty Vật tư nông nghiệp gian nhà số 3, ngõ 115, đường Giáp Bát, quận Hoàng Mai.
Tuy nhiên, theo Viện KSND Tối cao, gian nhà nói trên không thuộc quyền sở hữu của Công ty Vật tư nông nghiệp nên công ty này không có quyền khởi kiện. Cụ thể, Quyết định kháng nghị của Viện KSND Tối cao nêu: gian nhà gia đình bà Cao Thục Khanh đang sử dụng trước kia là gian nhà kho của Công ty Vật tư nông nghiệp, được Ban chấp hành Công đoàn và Ban lãnh đạo Công ty tạm giao cho bà Khanh sử dụng.
Gia đình bà Khanh sinh sống từ năm 1988 đến nay và chuyển hộ khẩu về đây từ năm 2000, thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ với Nhà nước.
Khi Công ty Vật tư nông nghiệp tiến hành cổ phần hóa vào năm 2005, tờ trình phương án sản xuất - kinh doanh của Công ty thể hiện rõ: toàn bộ diện tích 265 m2 nhà ở của cán bộ, công nhân viên Công ty trước đây (trong đó có diện tích nhà cấp 4 của gia đình bà Khanh) đề nghị TP. Hà Nội bàn giao cho địa phương quản lý.
Như vậy, phần diện tích 256 m2 không thuộc tài sản của Công ty sau cổ phần hóa. Trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2010 của Công ty được UBND TP. Hà Nội giao cho quản lý sử dụng 1.220 m2, không có diện tích phần đất nhà ở của cán bộ, công nhân viên.
Trước khi khởi kiện ra tòa, năm 2010, Công ty Vật tư nông nghiệp đã ra quyết định thu hồi nhà đất, buộc gia đình bà Khanh phải bàn giao căn nhà tranh chấp.
Tuy nhiên, sau đó, UBND TP. Hà Nội đã có Công văn số 6803 nêu rõ, việc Công ty có văn bản thu hồi đất của gia đình bà Khanh là trái pháp luật. Bởi khi chuyển đổi thành công ty cổ phần, Công ty không đưa ngôi nhà này vào cổ phần hóa. Theo quy định của pháp luật, nhà đất là tài sản mà Công ty giao cho cán bộ, công nhân viên sử dụng thì không được đưa vào cổ phần hóa, mà phải bàn giao cho cơ quan nhà nước quản lý.
Do đó, Viện KSND Tối cao xác định: “Nhà và đất đang tranh chấp không thuộc quyền sở hữu, sử dụng của Công ty nên Công ty không có quyền khởi kiện. Tòa án hai cấp đều xác định tài sản này thuộc sở hữu của Công ty để buộc bà Cao Thục Khanh và ông Nguyễn Thanh Tùng phải trả gian nhà số 3, ngõ 115, đường Giáp Bát cho Công ty là không có căn cứ, không phù hợp với pháp luật”.
Cơ quan công tố kháng nghị bản án phúc thẩm của TAND TP. Hà Nội, đề nghị giao hồ sơ vụ án cho TAND quận Hoàng Mai xét xử lại để đảm bảo quyền lợi của các bên đương sự.
Với kháng nghị này, bản án phúc thẩm sẽ bị tạm đình chỉ thi hành cho đến khi có Quyết định giám đốc thẩm.
Đáng chú ý, nguyên đơn Công ty Vật tư nông nghiệp còn một vụ kiện đòi nhà tương tự. Đó là vụ kiện với bà Phạm Thu Hà ở quận Đống Đa, Hà Nội. Bà Hà được Công ty Vật tư nông nghiệp phân nhà ở từ năm 1994. Bản án sơ thẩm của TAND quận Đống Đa chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty, buộc bà Hà phải trả nhà.
Bà Hà đã kháng cáo và bản án phúc thẩm tuyên hủy án sơ thẩm, đình chỉ giải quyết vụ án với lý do, Công ty sau khi cổ phần hóa thì tài sản đó thuộc sự quản lý của Nhà nước, Công ty không có quyền khởi kiện.
