Trong nửa ngày làm việc đầu tiên (dự kiến 3 ngày), HĐXX sơ thẩm do nữ Thẩm phán Ngô Thị Ánh làm chủ tọa đã phải dành phần lớn thời gian cho phần thủ tục phiên tòa và công bố bản cáo trạng.
Ngay trong phần thẩm tra căn cước, bị cáo Phan Minh Nguyệt (SN 1962) - nguyên Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Nông thôn Hà Nội, nguyên Chủ tịch HĐTV kiêm Tổng giám đốc Hadico khẳng định, mặc dù cáo trạng nêu bị cáo trốn thuế và bị xử phạt hành chính, song thực tế bị cáo không trốn thuế, không bị xử phạt hành chính.
Được biết, có 6 bị cáo bị truy tố trong vụ án này. Bị cáo Phan Minh Nguyệt và Nguyễn Thị Huyền Hảo (SN 1977), nguyên Kế toán Công ty Hadico cùng bị truy tố 2 tội danh “Tham ô tài sản” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Đỗ Văn Hảo (SN 1955), nguyên Phó tổng giám đốc Hadico; Đặng Thị Thanh Tâm (SN 1962), nguyên Giám đốc Chi nhánh Hadico và Dương Thị Chinh (1963), nguyên Kế toán trưởng Chi nhánh Hadico cùng bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Nguyễn Trọng Hùng (SN 1982) – cựu Giám đốc Chi nhánh Hadico bị đưa ra xét xử về tội “Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Theo cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân Tối cao, bị cáo Phan Minh Nguyệt nguyên là Chủ tịch HĐTV kiêm Tổng giám đốc Công ty Hadico từ năm 2005 - 2014. Đến tháng 1/2014, bị cáo Nguyệt được bổ nhiệm làm Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Hà Nội.
Trong thời gian làm việc tại Hadico, bị cáo Phan Minh Nguyệt đã có một số sai phạm và bị truy tố ở 3 hành vi.
Ở hành vi Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Phan Minh Nguyệt đã chỉ đạo cấp dưới thu 3 khoản tiền và để ngoài sổ sách một phần. Khoản đầu tiên là từ việc cho thuê 100 gian nhà của Xí nghiệp Vườn quả du lịch Từ Liêm (chi nhánh của Hadico).
Số tiền thu của những người thuê nhà là 500 triệu đồng/gian, thời gian sử dụng 15 năm. Tổng cộng có 100 gian nhà được ký hợp đồng cho thuê và thu của 138 người, tổng số tiền là 46,8 tỷ đồng.
Trong số tiền này, có 25,2 tỷ đồng đã được hạch toán vào sổ sách của Xí nghiệp. Còn 21,6 tỷ đồng, giao cho Nguyễn Thị Huyền Hảo quản lý, chi tiêu theo sự chỉ đạo của bị cáo Phan Minh Nguyệt. Nhưng có 3,8 tỷ đồng đã được Xí nghiệp vườn quản Từ Liêm sử dụng để trả vốn vay của Công ty. Như vậy, tổng số tiền bị cáo Nguyệt chỉ đạo để ngoài sổ sách còn khoảng 17,7 tỷ đồng và đã được bị cáo nộp trả, khắc phục hết hậu quả.
Khoản thứ hai, khi đầu tư các dự án, bị cáo Phan Minh Nguyệt chủ trương yêu cầu nhà thầu tiết kiệm chi phí thi công, trích một khoản tiền nộp về Công ty Hadico sử dụng với tổng số tiền là 2,3 tỷ đồng.
Khoản thứ 3 là tiền thuê nhà ở Khu tập thể Lĩnh Nam (Thanh Trì, Hà Nội). Bị cáo Phan Minh Nguyệt quyết định cho 7 người là lãnh đạo của chính Công ty Hadico thuê, thu tổng số tiền là 2,3 tỷ đồng.
Ở hành vi Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong việc sử dụng tiền quỹ, trong khoảng thời gian từ 31/12/2005 đến 15/4/2014, bị cáo Phan Minh Nguyệt đã chỉ đạo nhân viên tạm ứng hơn 36,8 tỷ đồng từ quỹ công ty. Trong số tiền này có 18,1 tỷ đồng được sử dụng vào việc công ty, còn lại 18,7 tỷ đồng, bị cáo Nguyệt khai đã đưa một phần cho ông Nguyễn Trần Đồng, Phó Ban Quản lý dự án sử dụng “chạy dự án” nhưng không có tài liệu chứng minh. Đến nay, bị cáo Nguyệt và gia đình đã khắc phục gần hết số tiền này, chỉ còn lại 2 tỷ đồng.
Ở hành vi Tham ô tài sản, từ cuối năm 2009 đến 2014, Phan Minh Nguyệt chỉ đạo Huyền Hảo và giám đốc các xí nghiệp thành viên, cùng cán bộ dưới quyền lập khống chứng từ, rút tiền từ nguồn vốn phục vụ sản xuất và bình ổn giá của Hadico đưa cho bị cáo Nguyệt. Tổng số tiền cấp dưới đã rút từ công ty đưa cho Phan Minh Nguyệt là hơn 40 tỷ đồng.
Khi Hadico bị thanh tra, bị cáo Nguyệt đã chỉ đạo cấp dưới vay tiền ngân hàng để bù đắp. Sau đó, bị cáo Nguyệt đã hoàn trả toàn bộ số tiền 40,4 tỷ đồng. Có 25,5 tỷ đồng đã được hoàn trả trước khi ông Nguyệt bị khởi tố, do đó, cơ quan công tố chỉ truy cứu trách nhiệm của bị cáo Nguyệt số tiền 14,9 tỷ đồng khắc phục sau khi bị truy tố.
Quá trình giải quyết vụ án, toàn bộ 114 hộ gia đình (hơn 400 nhân khẩu) trong 100 gia nhà ở Xí nghiệp Vườn quả Từ Liêm đã có đơn trình bày gửi Tòa án nhân dân TP Hà Nội, UBND Hà Nội xin được tiếp tục được thuê nhà để ở, đảm bảo cuộc sống của những người lao động nông nghiệp khó khăn về thu nhập.
Gần 500 cán bộ, nhân viên lao động Công ty Hadico có đơn thư gửi tới Tòa án, Viện Kiểm sát xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho ông Nguyệt và các bị cáo khác. HĐTV Công ty Hadico cũng thống nhất có văn bản gửi Viện kiểm sát nhân dân Tối cao, Viện kiểm sát nhân dân Hà Nội, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các cán bộ nguyên là lãnh đạo Công ty.
