Không có câu trả lời duy nhất được chọn lựa, mà các DN đang nhìn nhận vấn đề theo nhiều cách khác nhau cho thấy, không ít DN đang rất băn khoăn trước sự bất hợp lý này.
12% các DN cho rằng, lý do nằm ở chỗ bản thân DN tốt, nhưng chưa công bố thông tin đầy đủ khiến nhà đầu tư đại chúng không biết. 27% DN cho rằng, giá chứng khoán chưa thực sự căn cứ vào hoạt động sản xuất - kinh doanh của DN.
28% DN cho rằng, các nhà đầu tư chưa chuyên nghiệp để đánh giá giá trị cổ phiếu. Nhà đầu tư vẫn còn tình trạng đầu tư mang tính bầy đàn. Và câu trả lời được nhiều DN chọn nhất (33%) là giá cổ phiếu không phản ánh đúng giá trị của DN là do các thông tin về DN chưa đủ tin cậy.
Theo tiếp mạch tư duy này, một câu hỏi khác được HNX đưa ra khảo sát DN là: “Trong 5 vấn đề cốt lõi về quản trị công ty, vấn đề nào cần tăng cường nhất đối với DN Việt Nam trong bối cảnh hiện nay?”. Câu trả lời được các DN lựa chọn nhiều nhất (44% DN chọn) là: vấn đề về công bố thông tin và minh bạch.
Khác với những năm đầu vận hành TTCK, khi việc công bố thông tin và minh bạch được coi là trách nhiệm nặng nề các DN lên niêm yết phải thực thi theo yêu cầu của cơ quan quản lý, năm nay, khảo sát của HNX cho thấy, các DN niêm yết có sự tiến bộ vượt bậc trong tư duy về sự minh bạch. Theo đó, chỉ 1% DN niêm yết cho rằng, họ công bố thông tin và minh bạch là vì cơ quan quản lý; 14% DN cho rằng, họ làm như vậy vì nhà đầu tư.
Trên 80% DN cho rằng, họ công bố thông tin và minh bạch để đáp ứng nhu cầu thị trường, nhu cầu của công chúng. Như vậy, khi minh bạch không còn là một áp lực trong tâm lý với các DN, vấn đề tiếp theo là DN thực thi sự minh bạch như thế nào để giá trị của DN, của cổ phiếu được nhận định đúng hơn trên TTCK Việt Nam?
Quan sát TTCK hiện nay có thể thấy, không ít cổ phiếu có chỉ số P/E (giá trên thu nhập mỗi cổ phần) chỉ từ 1 - 2 lần. Chẳng hạn, KDC có P/E 1,1 lần; VIE có P/E 1,5 lần; TCS có P/E 1,8 lần, BHT có P/E 1,8 lần…
Nhiều DN ở tầm quy mô cả trăm triệu USD cũng dường như đang được định giá ở mức thấp nếu nhìn theo chỉ số P/E như HPG (P/E 7,2 lần); CII (P/E 4,2 lần); MBB (P/E 7,3 lần; PVD P/E 6,1 lần; HAG P/E 6,4 lần; GAS P/E 6,8 lần…
Muốn cải thiện mặt bằng định thấp như trên, với những DN có thực lực tốt, Ban lãnh đạo cần dành sự quan tâm cho công tác công bố thông tin và minh bạch nhiều hơn nữa để giúp nhà đầu tư nhận ra giá trị của DN, định giá cổ phiếu đúng trên thương trường.
Công bố thông tin và minh bạch là 1 trong 5 yếu tố cốt lõi để thực thi quản trị tốt theo khuyến nghị của OECD. Dù còn nhiều DN chia sẻ, trong việc áp dụng thông lệ quản trị tốt, điều khó khăn nhất họ gặp phải là nhận thức, nhưng với sự nỗ lực của UBCK, Sở GDCK Hà Nội, Sở GDCK TP. HCM và một số cơ quan liên quan, cách thức thực thi ngày càng được vạch rõ. Bước tiếp theo phụ thuộc vào sự thay đổi trong tư duy của người lãnh đạo DN để thúc đẩy DN nỗ lực thực thi.
