Doanh nghiệp phải gây dựng được uy tín từ sự minh bạch, hiệu quả và có phương án sử dụng vốn hợp lý mới có thể gọi vốn thành công. Ngoài ra, việc lựa chọn thời điểm phát hành cũng quan trọng không kém.
Trên thế giới, huy động vốn qua kênh phát hành trái phiếu đã rất phổ biến, còn tại Việt Nam, nhu cầu huy động vốn qua trái phiếu của các doanh nghiệp rất lớn, nhưng không phải đợt phát hành trái phiếu nào cũng thành công. Theo bà, vì sao cung và cầu trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam còn “lệch pha” như vậy?
Bà Nguyễn Vũ Thùy Hương
Phát hành trái phiếu là một trong những kênh huy động vốn trung và dài hạn hữu ích đối với doanh nghiệp. Việc chọn phương án phát hành trái phiếu thay vì giải pháp vay tín dụng thuần túy sẽ khiến doanh nghiệp tạo dựng được cơ cấu vốn linh hoạt theo nhu cầu và lãi suất được đàm phán theo tình hình thị trường. Tuy nhiên, kênh phát hành trái phiếu hiện tại chủ yếu mới được các doanh nghiệp lớn, có tiếng tăm thực hiện, mặc dù nhu cầu vốn của các doanh nghiệp khác vẫn lớn.
Nguyên nhân của tình trạng này, theo tôi, là khả năng hấp thụ lượng trái phiếu phát hành còn hạn chế. Đối tượng mua trái phiếu hiện nay chủ yếu vẫn là các ngân hàng thương mại, không có nhiều quỹ đầu tư cùng công ty tài chính tham gia thị trường, trong khi đó, lượng vốn huy động của các quỹ cho trái phiếu chưa đủ đáp ứng nhu cầu.
Việc Việt Nam chưa có thị trường trái phiếu thứ cấp tập trung cũng khiến cho việc mua bán trái phiếu trên thị trường thứ cấp kém sôi động, không thu hút được các nhà đầu tư tài chính, vì họ thường phải nắm giữ trái phiếu đến khi đáo hạn, nguy cơ rủi ro cao.
Đặc biệt, trái phiếu thường được phát hành với mệnh giá lớn, giá trị cao nên việc thẩm định tổ chức phát hành rất quan trọng, Tuy nhiên, hoạt động xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp ở trong nước chưa phát triển, khiến các nhà đầu tư khó có cơ sở định giá trái phiếu doanh nghiệp và nhà đầu tư vẫn chọn cách "an toàn" là mua trái phiếu của các doanh nghiệp lớn, có uy tín.
Mới đây, SSI huy động thành công 200 tỷ đồng trái phiếu không chuyển đổi, kỳ hạn 2 năm với mức lãi suất 7%/năm. Trước đó, trong năm 2015, Công ty phát hành thành công 800 tỷ đồng trái phiếu, trong đó có 500 tỷ đồng không cần tài sản đảm bảo, lãi suất thấp so với mặt bằng chung trên thị trường. Bà có thể chia sẻ kinh nghiệm gọi vốn thành công với mức lãi suất tốt như vậy của SSI?
Khi đầu tư vào cổ phiếu, các nhà đầu tư thường quan tâm tới các báo cáo phân tích nhằm nắm được tình hình tài chính của cổ phiếu mình muốn mua. Tuy nhiên, nhà đầu tư trái phiếu lại tập trung vào các yếu tố nội tại của doanh nghiệp. Doanh nghiệp đó phải có uy tín, minh bạch, hoạt động hiệu quả và có phương án sử dụng vốn hợp lý. Vì vậy, kế hoạch phát hành trái phiếu của một doanh nghiệp có thành công hay không phụ thuộc rất lớn vào định mức tín nhiệm của doanh nghiệp đó.
Một doanh nghiệp hoạt động minh bạch, hiệu quả và bền vững sẽ thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư hơn.
Với những nỗ lực liên tục trong các năm qua, SSI đã chứng minh được với nhà đầu tư uy tín và tính minh bạch, hiệu quả trong hoạt động của mình. Đồng thời, SSI đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng cho mỗi đợt phát hành. Chúng tôi làm việc với các nhà đầu tư chặt chẽ từ khâu chuẩn bị tài liệu hồ sơ, thẩm định tín dụng cũng như đàm phán các điều khoản của trái phiếu cho phù hợp với đặc điểm và nhu cầu của mỗi bên.
Ngoài ra, việc lựa chọn thời điểm phát hành cũng quan trọng không kém. Thời điểm phát hành hợp lý sẽ quyết định mức giá vốn tốt của đợt phát hành.
Trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng vẫn thấp, ngân hàng và doanh nghiệp đang dư tiền, SSI có kế hoạch huy động qua kênh trái phiếu trong ngắn hạn để phục vụ chiến lược dẫn dầu trong các lĩnh vực hoạt động của mình?
Hiện tại, SSI ưu tiên việc sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đã huy động được. Nếu thị trường chứng khoán tiếp tục có tăng trưởng, nhu cầu đầu tư cao và việc tiếp tục huy động vốn qua phát hành trái phiếu vẫn hấp dẫn, chúng tôi sẽ cân nhắc phát hành trong năm tiếp theo.
Nhà đầu tư trái phiếu doanh nghiệp hiện nay chủ yếu là nhà đầu tư tổ chức (trong đó chiếm phần đa là tổ chức tín dụng). Trong thời gian tới, SSI có hướng đến cung cấp sản phẩm nào phù hợp với đối tượng nhà đầu tư cá nhân?
Việc cung cấp sản phẩm lãi suất cố định cho nhà đầu tư cá nhân nằm trong chiến lược tổng thể đa dạng hóa sản phẩm của SSI cho khách hàng, vì nhà đầu tư hiện nay ngoài việc đầu tư cổ phiếu chấp nhận mức rủi ro còn có nhu cầu rất cao đối với những sản phẩm có mức sinh lời ổn định và an toàn.
Trong thời gian tới, SSI sẽ tiếp tục có những đợt phát hành trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân. Ngoài ra, công ty sẽ lựa chọn việc làm đại lý phân phối trái phiếu của các doanh nghiệp tốt, có uy tín đến với mạng lưới khách hàng của SSI để cung cấp cho nhà đầu tư các cơ hội đầu tư mới đồng thời thúc đẩy tính thanh khoản của thị trường thứ cấp đối với sản phẩm tiềm năng này.
