Trong thư ngỏ gửi đến thị trường chứng khoán vào ngày đầu tiên năm 2015, Chủ tịch Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) Phương Hoàng Lan Hương công bố việc VSD vận hành trang web mới, với mong muốn trở thành trang thông tin hữu ích cho bạn đọc.
Ngoài việc cập nhật thông tin, số liệu của các tổ chức phát hành, các thành viên và VSD, điểm được chú ý hơn cả là VSD công bố thông tin hàng ngày về việc cấp mã số giao dịch cho nhà đầu tư nước ngoài.
Theo đó, thay vì biết thông tin tổng hợp hàng tháng, thị trường được cập nhật số lượng mã mới mà VSD cấp trong ngày cho nhà đầu tư cá nhân và tổ chức nước ngoài.
Dòng thông tin về sự gia nhập của nhà đầu tư nước ngoài liên tục cập nhật, tạo kỳ vọng vốn ngoại liên tục vào Việt Nam. Tuy nhiên, bản chất câu chuyện không hẳn là như vậy.
Trao đổi với ĐTCK, Chủ tịch VSD cho biết, việc cấp mã số giao dịch là thủ tục đầu tiên khi nhà đầu tư nước ngoài muốn thực hiện đầu tư vào chứng khoán tại Việt Nam.
Sau thủ tục này, nhà đầu tư ngoại phải mở tài khoản ngoại tệ tại ngân hàng và việc họ có chuyển ngoại tệ sang tiền đồng để giải ngân hay không là một khoảng cách dài, trong nhiều trường hợp, VSD không biết hết được.
Cụ thể, nếu nhà đầu tư nước ngoài sau khi hoàn tất các thủ tục và tiến hành đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam, VSD sẽ quản lý được số chứng khoán họ sở hữu. Tuy nhiên, nếu họ hoàn tất thủ tục để mua cổ phần doanh nghiệp nhà nước khi đấu giá, VSD không có thông tin về khoản đầu tư này.
Dù không đột biến, nhưng điểm đáng ghi nhận là sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài đến thị trường chứng khoán Việt Nam gần đây khá lớn.
Để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư này đến Việt Nam, từ giữa năm 2014, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) đã công bố dự định sẽ cấp mã số giao dịch trực tuyến và dự kiến năm 2015 sẽ chính thức triển khai việc này.
Theo đó, UBCK đề xuất Bộ Tài chính sửa Thông tư 213/2012/TT-BTC để chính thức hóa thủ tục cấp mã số giao dịch trực tuyến, song song với đó, VSD sẽ chỉnh sửa hệ thống để chuẩn bị cho bước thay đổi này của thị trường.
Khi bước này được thực hiện, số lượng nhà đầu tư ngoại làm thủ tục bước đầu để vào thị trường chứng khoán Việt Nam dự báo sẽ tăng hơn nhiều so với hiện nay, nhưng không có nghĩa là vốn ngoại thực chảy vào thị trường chứng khoán sẽ tăng tương ứng.
Giả sử nhà đầu tư nội có 5 điểm phải cân nhắc trước khi rót vốn, thì nhà đầu tư ngoại sẽ có đến 8 - 10 điểm phải cân nhắc khi rót vốn. Không chỉ cân nhắc khả năng sinh lời, mà còn khả năng chuyển đổi tiền đồng, tỷ giá và ngôn ngữ để hiểu DN Việt… là những yếu tố khối ngoại cân nhắc nhiều hơn.
Như vậy, cải tiến thủ tục gọi vốn ngoại hay công bố thông tin cập nhật hơn về sự quan tâm của nhà đầu tư ngoại mỗi ngày là nỗ lực mà UBCK, VSD đang và sẽ thực hiện năm 2015. Tuy nhiên, việc vốn ngoại có chảy mạnh trên thị trường chứng khoán hay không, phụ thuộc chính vào sức hấp dẫn của DN và sự ổn định của nền kinh tế.
TTCK Việt Nam có trên 17.000 tài khoản đầu tư của khối ngoại. Ở vị thế thị trường chứng khoán cận biên, sức hấp dẫn với các dòng vốn lớn còn rất thấp.
