Thị trường trái phiếu: 3 năm và 4 vấn đề cần làm

Thị trường trái phiếu: 3 năm và 4 vấn đề cần làm

(ĐTCK) Trên nền thành công của thị trường trái phiếu chính phủ (TPCP) chuyên biệt sau 3 năm phát triển, Sở GDCK Hà Nội (HNX) đang triển khai các giải pháp mới nhằm thúc đẩy thị trường phát triển hiệu quả hơn. ĐTCK đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Hoàng Lan, Phó tổng giám đốc HNX.

Thưa bà, đâu là những thành tựu nổi bật của thị trường TPCP sau 3 năm phát triển?

Kết quả nổi bật là nỗ lực hoàn thiện khung pháp lý cho việc phát triển thị trường ở cấp độ mới. Vấn đề này đã được Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) quyết liệt triển khai để hướng tới một thị trường TPCP theo chuẩn quốc tế.

Toàn bộ TPCP đã được tập trung đấu thầu, giao dịch, đăng ký, lưu ký, thanh toán trên hệ thống công nghệ liên thông hiện đại. Hệ thống thành viên đấu thầu, thành viên giao dịch thứ cấp đã được hình thành, phát triển với sự tham gia của các NHTM, CTCK, các tổ chức tài chính.  Cùng với đó, thông tin tổng quan về thị trường TPCP luôn được công bố rộng rãi, kịp thời, hỗ trợ nhiều cho công tác điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ.

Một số công cụ mới tạo thanh khoản cho thị trường như hoán đổi trái phiếu, mua lại…, đã được đưa vào áp dụng. Gần đây, HNX đã áp dụng hệ thống đấu thầu điện tử, qua đó rút ngắn thời gian xét thầu, xác định kết quả và nâng cao tính công khai, cạnh tranh trong hoạt động đấu thầu, tạo thuận lợi nhất cho tất cả các thành viên tham gia. Ngày 24/8/2012, hệ thống giao dịch tín phiếu kho bạc đã được đưa vào hoạt động tại HNX, qua đó tạo sự kết nối giữa thị trường ngắn hạn và dài hạn, bổ sung kênh đầu tư an toàn, cung cấp thêm một chỉ báo chính xác cho việc điều hành vĩ mô của Chính phủ.

 

Tuy việc hoán đổi TPCP đã thực hiện thí điểm thành công 2 đợt, nhưng liệu có cần hình thành quy trình phối hợp giữa HNX, Trung tâm Lưu ký (VSD) và Kho bạc Nhà nước (KBNN) để chuẩn hóa việc hoán đổi?

Để triển khai công cụ hoán đổi TPCP nhằm giảm mã TPCP, tăng thanh khoản cho thị trường, Bộ Tài chính đã chỉ đạo KBNN, UBCK, HNX và VSD triển khai việc nghiên cứu các điều kiện thực tiễn áp dụng cho TTCK Việt Nam. Trên cơ sở đó, KBNN đã chủ trì đàm phán với các thành viên để triển khai hoán đổi trái phiếu đồng loạt. HNX tích cực hỗ trợ, tạo môi trường kỹ thuật để thực hiện việc hoán đổi trái phiếu trên hệ thống. Các bên đã có biên bản thỏa thuận hợp tác 4 bên từ những ngày đầu triển khai thị trường, nhằm tạo sự linh hoạt khi tác nghiệp. Mới đây, thỏa thuận này đã được cập nhật và ký lại do thời gian từ khi đấu thầu, đăng ký, lưu ký đến niêm yết đã được rút ngắn. Điều này thể hiện sự đồng lòng giữa cơ quan quản lý, tổ chức phát hành và các thành viên thị trường trong việc chung tay phát triển thị trường TPCP.

 

Được biết, HNX đã xây dựng đường cong lợi suất chuẩn, để hỗ trợ cho sự phát triển của thị trường trái phiếu (TTTP). Thưa bà, bao giờ HNX đưa sản phẩm này vào vận hành?

HNX đã nghiên cứu xây dựng đường cong lợi suất chuẩn, nhưng để công cụ này phản ánh thực chất thị trường, thông tin đầu vào rất quan trọng. Việc HNX vừa đưa tín phiếu vào giao dịch, đồng thời việc triển khai hệ thống PDs (các nhà tạo lập thị trường) trong thời gian tới, cùng cam kết của các thành viên thị trường sẽ tạo cơ sở đồng bộ cho triển khai đường cong lợi suất. Sản phẩm này đã được HNX thử (test) trên hệ thống và dự kiến vận hành trong quý IV/2012.

 

Về chỉ số trái phiếu (Bond-Index), bao giờ HNX cho ra mắt và ý nghĩa của bước đi này là gì?

Cũng giống như đường cong lợi suất, Bond-Index sau thời gian nghiên cứu phải được hoàn chỉnh, đồng thời xem xét điều kiện khi áp dụng trên thị trường. Việc triển khai Bond-Index sẽ tạo nên bộ chỉ số thị trường, là căn cứ tham khảo hữu hiệu cho NĐT trong và ngoài nước khi giao dịch trên TTTP. Dự kiến, trong quý IV/2012, HNX sẽ công bố Bond-Index để tham vấn thành viên thị trường. Tuy nhiên, đường cong lợi suất sẽ được đưa vào sử dụng trước, để rút kinh nghiệm cho đề xuất triển khai Bond-Index sau này.

 

Ngoài các giải pháp vừa nêu, đâu là những ưu tiên mà HNX đang và sẽ triển khai, để phát triển thị trường TPCP nói riêng, TTTP nói chung hiệu quả hơn, thưa bà?

Để thị trường TPCP hoạt động hiệu quả và sôi động hơn, hệ thống giao dịch, công bố thông tin thị trường phải luôn được đổi mới. Theo kế hoạch, từ nay đến cuối năm, hệ thống giao dịch TPCP, hệ thống công bố thông tin sẽ được nâng cấp và triển khai tại HNX, phục vụ cho hoạt động giao dịch đa thị trường (nợ công dài hạn và ngắn hạn), đa tiền tệ (nội tệ và ngoại tệ), sửa giao dịch Repos lần 2… Hệ thống thông tin được thiết kế hiện đại và đồng bộ, tập trung toàn bộ dữ liệu thị trường TPCP, cả thị trường sơ cấp và thứ cấp.

Công tác nghiên cứu sản phẩm mới cũng được HNX chú trọng, coi đây là giải pháp cốt lõi nhằm tăng thanh khoản cho thị trường. HNX đang nghiên cứu sản phẩm trái phiếu tương lai (Bond future) và một số sản phẩm khác trên thị trường TPCP, nhằm góp phần phát triển thị trường bền vững.