Dưới sức ép của Nghị định 145/2016 sửa đổi Nghị định 108/2013 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán, cũng như Thông tư 115/2016 sửa đổi Thông tư 196/2011 của Bộ Tài chính hướng dẫn bán cổ phần lần đầu và quản lý, sử dụng tiền thu từ cổ phần hóa của các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thực hiện chuyển đổi thành CTCP, số lượng các doanh nghiệp lên sàn, trong đó có không ít “doanh nghiệp tỷ USD”, đang gia tăng mạnh, thể hiện rõ nét hơn cả là trên sàn UPCoM.
Từ đầu năm đến nay, có hơn 100 doanh nghiệp đã lên UPCoM, bao gồm những “ông lớn” như Tổng CTCP Bia rượu nước giải khát Hà Nội (Habeco), Tổng CTCP Thiết bị điện Việt Nam (mã GEX)…, và mới đây nhất là Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (mã ACV) với 2,2 tỷ cổ phiếu ACV, đã tạo đột biến cả về số lượng cổ phiếu đăng ký giao dịch, cũng như giá trị vốn hóa của sàn UPCoM.
Còn hiện tại, có ít nhất hai “đại gia” cũng đang rục rịch lên sàn là Tổng công ty Hàng không Việt Nam - Vietnam Airlines (HVN) với gần 1,2 tỷ cổ phiếu và Tổng CTCP Bia rượu nước giải khát Sài Gòn (Sabeco).
Theo các Sở GDCK, trong khi nguồn cung đang tăng “khủng” như hiện nay, thì sức cầu lại chưa được cải thiện tương xứng. Sự mất cân đối này nếu không được xử lý sớm, sẽ tác động không tích cực đến diễn biến giá cổ phiếu, cũng như toàn thị trường thời gian tới.
“Các doanh nghiệp lớn lên sàn, nhưng nếu không đi liền với việc Nhà nước đẩy mạnh thoái vốn, để nhà đầu tư có cơ hội thực sự làm ông chủ mới tại doanh nghiệp, thì sẽ không mấy hấp dẫn họ tham gia, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài. Họ sẽ không rót cả chục, thậm chí cả trăm triệu USD, nếu không có cơ hội nắm quyền kiểm soát doanh nghiệp…”, lãnh đạo một công ty quản lý quỹ có vốn đầu tư nước ngoài nhìn nhận.
Ông cũng cho rằng, việc tháo gỡ vướng mắc trong triển khai quy định nới room cho nhà đầu tư ngoại vẫn chưa có tiến triển, cộng với nhà đầu tư ngoại tiếp tục gặp nhiều rào cản trong tiếp cận thông tin về doanh nghiệp, đang khiến TTCK Việt Nam khó gia tăng việc thu hút dòng vốn ngoại.
Để tăng vòng quay của dòng tiền, cải thiện sức cầu cho thị trường, ý kiến từ cả nhà đầu tư lẫn các tổ chức kinh doanh chứng khoán cho rằng, cùng với việc xử lý “nút thắt” nới room và bán vốn Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cần thúc đẩy triển khai cơ chế giao dịch chứng khoán trong ngày (T+0) và bán chứng khoán chờ về, quy định tại Thông tư 203/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn về giao dịch trên TTCK. Cơ chế này được thị trường trông đợi từ lâu và đã có hiệu lực từ ngày 1/7/2016, nhưng hiện chưa biết đến bao giờ mới được triển khai?
Cùng với đó, để góp phần cải thiện sức cầu cho TTCK ở tầm nhìn dài hạn, việc sớm hình thành hệ thống quỹ hưu trí tự nguyện, theo lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cũng có vai trò quan trọng.
Hiện tại, do chính sách chưa đầy đủ và đồng bộ, cũng như các cơ chế để khuyến khích các doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia không hấp dẫn, nên việc hình thành quỹ hưu trí đầu tiên tại thị trường Việt Nam cũng chưa tỏ đường đi.
