Trong khoảng nửa đầu năm, cổ phiếu ngân hàng được nhận định là động lực dẫn dắt, giúp thị trường chung “thăng hoa”. Đến giai đoạn nửa cuối tháng 6, cổ phiếu ngân hàng có đợt sóng mạnh mẽ. Các cổ phiếu ngân hàng sắp niêm yết hoặc đăng ký giao dịch tạo sức nóng trên thị trường OTC. Sau đợt tăng giá mạnh, cổ phiếu nhóm này có đợt điều chỉnh và tích lũy.
Phiên giao dịch ngày 24/8, nhóm ngân hàng dẫn dắt chỉ số sàn HOSE tăng điểm, trong đó 4 mã CTG, MBB, BID và VCB nằm trong số những mã ảnh hưởng nhiều nhất lên VN-Index; trên sàn HNX, ACB tạo đỉnh giá mới và là “đầu tàu” hỗ trợ chỉ số HNX-Index.
Sau thông tin về việc ngành ngân hàng sẽ nâng mục tiêu tăng trưởng tín dụng cho năm nay thì thông tin tích cực tiếp theo và là động lực chính cho diễn biến tăng giá của nhóm cổ phiếu ngân hàng là dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư số 36/2014/TT-NHNN đang được đưa ra để lấy ý kiến đóng góp.
Trong đó, nội dung đáng chú ý là giãn lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn so với quy định của Thông tư 06/2016/TT-NHNN. Theo đó, nếu dự thảo được thông qua, các tổ chức tín dụng sẽ có thêm một năm để giảm tỷ lệ này về mức trần mới 40%.
Cụ thể, từ ngày có hiệu lực đến ngày 31/12/2017, áp dụng tỷ lệ tối đa vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn là 50% đối với các ngân hàng và 90% đối với các tổ chức tín dụng phi ngân hàng (không đổi so với quy định hiện hành của Thông tư 36 và Thông tư 06).
Từ ngày 1/1/2018 đến ngày 31/12/2018, tỷ lệ này sẽ giảm về 45% đối với các ngân hàng và 90% đối với các tổ chức tín dụng phi ngân hàng (so với mức trần 40% cho các ngân hàng và 80% cho các tổ chức khác theo quy định hiện hành của Thông tư 36 và Thông tư 06). Từ ngày 1/1/2019 trở đi, áp dụng tỷ lệ 40% đối với các ngân hàng và 90% đối với các tổ chức tín dụng phi ngân hàng.
Thông tin trên được một số công ty chứng khoán đánh giá sẽ giúp giảm áp lực đối với các ngân hàng trong các tháng cuối năm trong việc đáp ứng tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn tối đa 40% theo Thông tư 06 và đặc biệt tích cực với VPB, TCB, SHB và VIB, là những ngân hàng có tỷ lệ này trên 40% ở thời điểm cuối quý II/2017. Ngoài ra, nhiều dự báo cho rằng, lợi nhuận của ngành ngân hàng sẽ cao hơn ước tính, nếu tín dụng tăng trưởng vượt dự báo.
Theo Công ty Chứng khoán Rồng Việt, giãn lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ giảm áp lực lên biến động lãi suất huy động của các ngân hàng (như đầu năm từng chứng kiến một đợt tăng lãi suất huy động cục bộ do tác động từ Thông tư 06).
Thêm vào đó, nguồn vốn đáp ứng cho đầu tư trung và dài hạn của các doanh nghiệp sẽ không bị co hẹp đột ngột, các ngân hàng sẽ có thêm thời gian để cơ cấu dần việc cho vay ở các lĩnh vực rủi ro cao sang các khoản cho vay phục vụ hoạt động sản xuất - kinh doanh của nền kinh tế.
Sau khi thông tin về dự thảo sửa đổi Thông tư 36/2014/TT-NHNN được công bố, các cổ phiếu nhóm ngân hàng phản ứng tích cực và phần nào làm lan tỏa đà tăng ra phần lớn thị trường.
Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC) cũng cho rằng, đây là thông tin tích cực đối với các ngân hàng, trong bối cảnh Chính phủ gần đây chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước nâng mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2017 từ mức ban đầu 18% lên 21%.
Việc kéo dài lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng tín dụng mới, bởi các ngân hàng có thể tập trung vào tăng trưởng cho vay hơn là huy động vốn trong những tháng cuối năm. Các ngân hàng hiện có tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn cao sẽ được lợi hơn từ sự điều chỉnh này.
Với những thông tin tích cực trên, không ít ý kiến nhận định, nhóm ngành ngân hàng (nhóm có vốn hóa lớn nhất) sẽ là nhóm cổ phiếu dẫn dắt thị trường trong những tháng còn lại của năm 2017, thậm chí cả nửa đầu năm 2018.
Tuy nhiên, HSC lưu ý, cần chờ đợi thêm động thái của Ngân hàng Nhà nước về việc nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng cụ thể cho các ngân hàng, từ mức 16% theo công bố từ đầu năm. Bởi lẽ, phần lớn các ngân hàng đều đặt kế hoạch tăng trưởng lợi nhuận năm 2017 dựa trên hạn mức tăng trưởng tín dụng 16%. Việc nâng mục tiêu tăng trưởng tín dụng lên 20% cho hầu hết ngân hàng đã niêm yết sẽ tác động đáng kể lên lợi nhuận năm nay của các ngân hàng.
“Định giá cổ phiếu ngân hàng đang ở mức vừa phải”
Ông Đặng Trần Phục, Quản lý khách hàng tổ chức trong nước, Công ty Chứng khoán VNDIRECT
Một số ngân hàng đã có mức tăng trưởng tín dụng khá sát với mục tiêu tăng trưởng tín dụng mà Chính phủ đề ra. Do vậy, đây sẽ là cơ hội cho các ngân hàng tăng trưởng tín dụng trong nửa đầu năm chưa cao như MBB, ACB, VCB và còn dư địa để đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng trong những tháng cuối năm.
Đối với cơ chế xử lý nợ xấu, chắc chắn có tác động tốt lên các ngân hàng có nhiều nợ xấu, tạo điều kiện thuận lợi để các ngân hàng này giảm nợ xấu. Đương nhiên, ở các ngân hàng ít nợ xấu thì mức độ tác động không quá mạnh.
Một áp lực lên ngành ngân hàng cần chú ý là giảm lãi suất cho vay sẽ có tác động làm giảm lợi nhuận của ngân hàng.
Về cơ bản, dòng cổ phiếu ngân hàng không quá tốt và khó có diễn biến như đầu năm, có chăng sẽ là diễn biến tích cực ở một số cổ phiếu riêng lẻ. Định giá cổ phiếu ngân hàng đang ở mức vừa phải và chắc chắn không rẻ.
Nhóm cổ phiếu dẫn dắt có thể là bất động sản, bởi thị trường vẫn tương đối tốt và nhóm này thường ghi nhận lợi nhuận cao trong quý cuối năm. Ngành chứng khoán cũng có triển vọng tích cực, vì định giá khá hấp dẫn khi thị trường có đợt giảm điểm trong thời gian qua, trong khi giao dịch của thị trường vẫn tốt.
Trong khối công ty chứng khoán, nên quan tâm đến những công ty ít thực hiện tự doanh, vì thị trường từ giờ cuối năm dự báo không tăng điểm nhiều nên hoạt động tự doanh có khả năng không đột biến, còn công ty chứng khoán thuần về dịch vụ sẽ có lợi nhuận ổn định hơn.
“Nếu nhóm cổ phiếu ngân hàng không tăng thì thị trường khó có thể tăng”
Ông Đỗ Bảo Ngọc, Chuyên gia chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán MB
Tổng quan ngành ngân hàng năm 2017 là năm bản lề của hoạt động tái cơ cấu. Nhiều ngân hàng đã trích lập dự phòng lớn ở các năm trước như ACB, MBB, VCB… nên năm nay, khoản trích lập không nhiều. Chỉ riêng việc chi phí trích lập giảm đã giúp lợi nhuận của nhóm này cải thiện đáng kể.
Nhiều chính sách cũng đang hỗ trợ thuận lợi cho ngành ngân hàng. Thứ nhất là quyết tâm tăng trưởng tín dụng, ngay từ đầu năm đã được Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước quan tâm và đốc thúc các ngân hàng. Đáng chú ý, sau 7 tháng đầu năm, Chính phủ nới mục tiêu tăng trưởng tín dụng lên 20 - 22%, cho thấy sự quyết liệt trong việc đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng. Qua đó, ngân hàng có điều kiện mở rộng cho vay, gia tăng doanh thu, lợi nhuận, bởi 70 - 80% nguồn thu của nhiều ngân hàng đến từ cho vay.
Thứ hai là cơ chế xử lý nợ xấu linh hoạt đã có tác động mạnh tới các ngân hàng trong việc giúp ngân hàng giải phóng nợ xấu. Các ngân hàng được phép bán tài sản đảm bảo theo giá thị trường, thuận mua vừa bán.
Thậm chí, có ngân hàng chấp nhận bán hòa vốn, hoặc lỗ một phần để thu hồi lại một phần vốn, điểm này cực kỳ quan trọng, vì nguồn vốn được khơi thông, không phải là “vốn chết”.
Mặt khác, ngân hàng cũng được trao quyền trong việc xử lý tài sản đảm bảo. Vừa khơi thông được vốn, vừa xử lý được nợ xấu là yếu tố cộng hưởng giúp cải thiện kết quả kinh doanh của các ngân hàng. Thống kê sơ bộ 6 tháng đầu năm, lợi nhuận toàn bộ ngành ngân hàng có mức tăng trưởng 20% so với cùng kỳ năm ngoái; dự báo nửa cuối năm sẽ ghi nhận kết quả tích cực hơn.
Do vậy, nhóm cổ phiếu ngân hàng nhiều khả năng sẽ là nhóm dẫn dắt thị trường trong những tháng cuối năm. Nếu giá cổ phiếu nhóm này không tăng thì thị trường khó có thể tăng.
“Kết quả kinh doanh của các ngân hàng sẽ được cải thiện”
Ông Nguyễn Thế Minh, Phó giám đốc kiêm Trưởng nhóm Phân tích thị trường vốn, Khối khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Sài Gòn
Tăng trưởng tín dụng cao hơn sẽ góp phần giúp hoàn thành mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2017 là 6,7%, nên gần đây Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước nâng mục tiêu tăng trưởng tín dụng từ 18% lên 21%.
Tuy nhiên, thời điểm cuối tháng 6/2017, nhiều ngân hàng đạt giới hạn trần (40%) về tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn nên tăng trưởng tín dụng sẽ chậm lại trong nửa cuối năm - trong khi đây là khoảng thời gian thuận lợi để tín dụng tăng tốc. Do vậy, Ngân hàng Nhà nước đề xuất giãn lộ trình triển khai quy định của Thông tư 36 về giới hạn trần nêu trên.
Khi tăng trưởng tín dụng được hỗ trợ, đương nhiên kết quả kinh doanh của các ngân hàng sẽ được cải thiện, nhất là với những ngân hàng tập trung cho vay tiêu dùng bán lẻ như MBB, CTG, VPB… Thực tế, nhu cầu tiêu dùng tăng cao trong 2 - 3 năm trở lại đây khi mức thu nhập trung bình của người dân tăng. Dự báo, từ nay đến năm 2020, thu nhập trung bình tăng 6 - 10%/năm.
Đối với xử lý nợ xấu, cả Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam và ngân hàng đều được xử lý linh động. Trước đây, khi bán nợ xấu phải dựa trên giá trị sổ sách, rồi các yêu cầu cộng thêm lãi suất, lạm phát…, khiến giá bán cao, không khớp được với mức giá mà nhà đầu tư muốn mua. Do đó, chính sách xử lý nợ xấu linh động sẽ gỡ nút thắt cho các ngân hàng, giúp ngân hàng tiết giảm chi phí, một số ngân hàng sau khi xử lý nợ xấu sẽ hoàn nhập dự phòng, qua đó cải thiện kết quả kinh doanh.
Theo đó, nhóm cổ phiếu ngân hàng nhiều khả năng có diễn biến tích cực trong những tháng cuối năm.
