TTCK trong năm 2015 trải qua nhiều giông bão. Trong đó, hai “cơn bão” lớn là: kinh tế Trung Quốc suy giảm, TTCK nước này lao dốc; Mỹ tăng lãi suất USD gây nên làn sóng rút vốn khỏi các thị trường mới nổi, khiến TTCK nhiều nước suy giảm. Những cơn bão này vẫn đang hoành hành, ngay trong những phiên giao dịch đầu năm 2016, TTCK Trung Quốc đã phải tạm ngừng giao dịch do thị trường tái diễn tình trạng lao dốc. Trong khi đó, dự kiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sẽ có 4 đợt tăng lãi suất trong năm 2016.
Những cơn bão đó, theo cảm nhận của Chủ tịch UBCK Vũ Bằng, sẽ tác động không nhỏ đến TTCK Việt Nam trong năm 2016. Đó là những khó khăn từ bên ngoài. Còn ở bên trong, tuy triển vọng tăng trưởng kinh tế trong năm nay được dự báo sẽ tốt hơn năm 2015, nhưng nền kinh tế đang đối mặt với nhiều thách thức. Trong đó, tâm điểm là độ mở của nền kinh tế lớn hơn, khi mà Cộng đồng Kinh tế ASEAN vừa hình thành, việc triển khai hoặc chuẩn bị thực thi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, bên cạnh mang lại nhiều cơ hội là không ít thách thức.
Các nhà quản lý Việt Nam dự Hội nghị tại Mỹ
Có phải vì nhiều khó khăn như vậy, mà trong định hướng quản lý, điều hành TTCK năm 2016, UBCK hướng đến coi trọng yếu tố ổn định hơn là tăng trưởng, thưa ông?
Cũng như các DN, thành viên thị trường, tùy mức độ thuận lợi và khó khăn ở những giai đoạn và thời điểm khác nhau, mà nhà quản lý sẽ đưa ra đối sách quản lý, điều hành phù hợp theo hướng nếu xuất hiện nhiều yếu tố thuận lợi, thì sẽ ưu tiên triển khai các biện pháp nhằm hỗ trợ thị trường tăng trưởng. Ngược lại, khi thị trường đối mặt với khó khăn nhiều hơn thuận lợi, chẳng hạn với năm 2016 này, thì sẽ là phù hợp hơn khi nhà quản lý, cũng như các thành viên thị trường chọn mục tiêu phát triển thị trường ổn định hơn là tăng trưởng.
Ban lãnh đạo Sở GDCK Nasdaq đón tiếp Bộ trưởng Bộ Tài chính trong chuyến xúc tiến đầu tư tháng 7/2015
Ổn định hàm ý nhiều nghĩa, đó có thể là co cụm, phòng vệ, gần như không triển khai các giải pháp cải cách, hoặc trong khi triển khai các giải pháp phát triển ổn định, nhưng đồng thời vẫn triển khai cải cách ở mức độ hợp lý để chuẩn bị sẵn dư địa tăng tốc khi xuất hiện cơ hội tốt. Tính chất ổn định như ông nói mang hàm ý nào?
Phát triển thị trường ổn định không có nghĩa là bị động, co cụm, mà là tránh các giải pháp tạo ra sự tăng “nóng”, tích tụ rủi ro; chủ động triển khai các giải pháp nhằm giúp TTCK phòng vệ, thích ứng tốt với các khó khăn, rủi ro, để thị trường phát triển ổn định, tạo nền tảng bền vững cho thị trường, bảo đảm duy trì ổn định trong xu thế phát triển, hướng theo thông lệ quốc tế.
Từ đó, tạo nền tảng vững chắc để ngay khi xuất hiện cơ hội mới, đồng thời bối cảnh khi đó cho phép, thì sẽ chớp cơ hội để tạo ra nhân tố tăng trưởng, giúp thị trường củng cố tiềm lực cho những bước đi xa hơn, bền vững hơn, nhất là khi TTCK Việt Nam đang ngày càng hội nhập với TTCK ASEAN và quốc tế sâu rộng hơn.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng tặng quà lưu niệm cho Finra - tổ chức giữ gìn sự liêm chính trên thị trường tài chính Mỹ
Với định hướng đó, những giải pháp lớn mà UBCK tập trung điều hành thị trường trong năm 2016 là gì, thưa ông?
Tiếp nối nỗ lực trong năm qua, một trong những giải pháp trọng tâm mà UBCK tập trung triển khai trong năm nay là tạo ra bước cải cách mới trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài thông qua nỗ lực nâng hạng thị trường, đặc biệt là phối hợp với các bộ, ngành liên quan tháo gỡ căn cơ các vướng mắc về nâng tỷ lệ sở hữu cổ phần cho NĐT nước ngoài quy định tại Nghị định 60/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chứng khoán.
UBCK sẽ nỗ lực tham gia vào quá trình thúc đẩy cổ phần hóa gắn với niêm yết và đăng ký giao dịch trên TTCK. Qua đó, không chỉ giúp gia tăng hàng hóa, quy mô của thị trường, mà còn tạo sự thay đổi về chất trong hoạt động của các DN, góp phần thu hút dòng vốn mới, đặc biệt là vốn ngoại tham gia thị trường.
Nỗ lực tái cơ cấu thị trường sẽ được UBCK tiếp tục thúc đẩy. Trong đó, trọng tâm là hoàn tất hợp nhất hai Sở GDCK trong năm nay, để hình thành Sở GDCK Việt Nam theo hướng tái cấu trúc bộ máy nhân sự và hệ thống công nghệ trước, trên cơ sở đó tạo nền tảng vững chắc cho tái cấu trúc hàng hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ. Việc tái cơ cấu các tổ chức trung gian tài chính cũng được thúc đẩy nhằm cải thiện chất lượng quản trị, nhân sự, tài chính, để vừa gia tăng năng lực cạnh tranh trong bối cảnh cạnh tranh cung cấp sản phẩm, dịch vụ chứng khoán trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN đang trở nên gay gắt, các tổ chức này phải vừa sẵn sàng cho triển khai các nghiệp vụ mới như: bán chứng khoán trên đường về, mua bán trong ngày, chứng khoán phái sinh…, nâng cao năng lực tư vấn, bảo lãnh phát hành nhằm hỗ trợ DN huy động vốn.
Để đảm bảo cho thị trường phát triển công bằng, lành mạnh, ngoài tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, giám sát, UBCK còn tích cực tham gia triển khai các quy định mới của Bộ luật Hình sự sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/7/2016, cũng như xúc tiến xây dựng dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 108/2013/NĐ-CP về xử lý vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán.
Chủ tịch UBCK Vũ Bằng cùng các thành viên Đoàn Việt Nam chào mừng nhà đầu tư tại Mỹ
Ông muốn gửi thông điệp gì tới thị trường, NĐT trong và ngoài nước?
Thuận lợi, khó khăn là quy luật tất yếu và trong bất kể thời điểm, giai đoạn nào TTCK cũng phải đối mặt. Điều này đã được chứng minh trong suốt hành trình 20 năm thành lập ngành chứng khoán, cũng như hơn 15 năm hoạt động của thị trường.
Bài học rút ra là khi “ba nhà”: quản lý, DN và NĐT đồng tâm, đồng sức và luôn thắp sáng ngọn lửa niềm tin, thì chúng ta sẽ vượt qua khó khăn, từ đó đạt được những dấu mốc phát triển đáng tự hào hơn, để TTCK ngày càng khẳng định rõ nét là kênh huy động vốn trung và dài hạn chủ lực cho nền kinh tế và DN như mục tiêu mà Đảng, Chính phủ đã xác định.
