PCI 2015 và tư duy “ô tô luôn sai”!

Từ câu chuyện của Vĩnh Phúc

Khởi động từ năm 2005, chỉ số PCI ngày càng khẳng định tầm quan trọng khi hiện có tới 50 tỉnh, thành phố đang sử dụng chỉ số này để lập kế hoạch tăng trưởng và thu hút đầu tư. Giám đốc USAID Việt Nam - đối tác thực hiện PCI cùng VCCI, ông Joakim Parker cho biết, tác động của chỉ số PCI đã đem lại cho hơn 80% số tỉnh được đánh giá là đã có sự cải thiện môi trường kinh doanh một cách rõ rệt.

Tại lễ công bố PCI 2015 ngày 31/3 vừa qua, Top 5 địa phương xuất sắc nhất về năng lực cạnh tranh được xướng tên là Đà Nẵng, Đồng Tháp, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc và Lào Cai. VCCI cho biết, những vị trí đầu bảng đều là những tỉnh, thành phố đã có nhiều sáng kiến cải cách hành chính và đổi mới chất lượng điều hành, nhận được hầu hết đánh giá tích cực của các DN dân doanh.

Trong nhóm này, câu chuyện của Vĩnh Phúc đáng chú ý khi PCI của tỉnh này 5 năm qua trải qua khá nhiều thăng trầm.

Trao đổi với Đầu tư Bất động sản, Phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc Lê Duy Thành cho biết, từ năm 2010 trở về trước, xếp hạng PCI của tỉnh luôn trong Top 10. Tuy nhiên, giai đoạn 2011-2012, CPI của Vĩnh Phúc “rơi tự do” xuống mức thấp nhất là thứ hạng 43, năm 2013 lên hạng 26 và 2 năm gần đây ổn định ở nửa trên của Top 10 địa phương tốt nhất. 

“Khi PCI tụt hạng đến mức đáng báo động, tỉnh đã làm rất nhiều việc, từ rốt ráo cải cách thủ tục hành chính, thành lập Trung tâm xúc tiến và hỗ trợ đầu tư, giải quyết công việc, khúc mắc của nhà đầu tư trong thời gian sớm nhất với thời hạn yêu cầu rõ ràng”, ông Thành nói và lấy ví dụ trường hợp gần đây nhất là câu chuyện Dự án Resort Vĩnh Thịnh của Tập đoàn FLC.

Dự án này có quy mô diện tích gần 260 ha, tổng giá trị đầu tư khoảng 5.000 tỷ đồng và đã đưa vào sử dụng giai đoạn 1. Ông Thành cho biết, trước khi có chủ trương thu hút nhà đầu tư vào dự án này, các cơ quan chức năng của tỉnh đã có nhiều đợt khảo sát và kết luận rằng, đó là một khu đồng trũng, đời sống người dân sở tại khó khăn nên chuyển đổi mục đích sử dụng sang du lịch sinh thái là hợp lý, nhất là sau khi cầu Vĩnh Thịnh thông xe.

Hiện nay, giai đoạn 1 của dự án đã xong, đã hình thành được một khu du lịch sang trọng, quy mô lớn với 80% lao động tại Resot Vĩnh Thịnh là người dân địa phương. Chưa kể, những người dân xung quanh cũng được hưởng lợi từ việc mua bán các sản vật địa phương cho khách du lịch và nhu cầu của khu resort.

Tuy nhiên, thời gian qua xuất hiện một số thắc mắc, khiếu nại của người dân về chủ trương triển khai giai đoạn 2 của FLC Resort Vĩnh Thịnh.

“Những thắc mắc đó cũng dễ hiểu bởi 250 ha đất không phải là diện tích nhỏ. Và chúng tôi đã ngay lập tức vào cuộc để tìm hiểu, nhằm giải quyết những băn khoăn không chỉ của người dân, mà còn cả của nhà đầu tư FLC, bởi những sự việc kiểu này càng để kéo dài càng bất lợi và ảnh hưởng đến thương hiệu của nhà đầu tư”, ông Thành cho biết.

Theo lãnh đạo Vĩnh Phúc, cam kết của tỉnh là bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư triển khai dự án. Trên thực tế, giai đoạn 2 của dự án này đang trong quá trình triển khai phương án đầu tư. Trách nhiệm của tỉnh là tìm hiểu kỹ càng những hộ dân bị ảnh hưởng sinh kế, lên phương án đền bù, kết hợp với nhà đầu tư có kế hoạch đào tạo và sử dụng lao động địa phương một cách tối ưu.

“Chúng tôi đang khảo sát xem có bao nhiêu người dân sống bằng nuôi bò, bao nhiêu người trồng hoa màu, chịu ảnh hưởng ra sao… để triển khai phương án sao cho tạo được sự đồng thuận cao nhất”, ông Thành nói và cho biết thêm, mục tiêu cuối cùng của tỉnh là phải đạt được sự đồng thuận về quyền lợi và trách nhiệm của ba bên: đời sống của người dân khá lên - nhà đầu tư yên tâm bỏ vốn - nền kinh tế toàn tỉnh phát triển.

“Chúng tôi đã có kinh nghiệm giải quyết vấn đề ổn định đời sống và tâm lý người dân tại 19 dự án bất động sản, bao gồm cả khu công nghiệp, khu du lịch, khu chung cư.. Các nhà đầu tư, trong đó có FLC hãy yên tâm bỏ vốn vào Vĩnh Phúc”, vị Phó chủ tịch tỉnh Vĩnh Phúc kêu gọi. 

Không thể “cứ ô tô là sai”

Cho biết các thủ tục đầu tư giai đoạn 2 Dự án FLC Resort Vĩnh Thịnh đang được các cơ quan liên quan của tỉnh Vĩnh Phúc tiến hành rốt ráo, đại diện Tập đoàn FLC đánh giá cao sự vào cuộc nhanh chóng của chính quyền tỉnh Vĩnh Phúc trong việc cân bằng quyền lợi của người dân và cả nhà đầu tư tại dự án trên.

“Để khách quan, đảm bảo quyền lợi của người dân, địa phương cần đứng ra đàm phán giải phóng mặt bằng các dự án. Nhà đầu tư sẽ hỗ trợ thêm về giải quyết việc làm, chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân. Tuy nhiên, điều cơ bản là vẫn phải tiến hành theo đúng các quy định về pháp luật đất đai”, vị đại diện này nói và cho biết, FLC sẽ sớm triển khai giai đoạn 2 của dự án này theo đúng quy định của pháp luật.

Là một nhà đầu tư có dự án ở rất nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, vị đại diện FLC cũng nhận định, không có một dự án nào đạt được sự đồng thuận 100% khi giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, tại một vài vụ việc, khi có những tranh chấp xảy ra, đã xuất hiện hiện tượng “té nước theo mưa” một cách cực đoan, khiến vụ việc thêm trầm trọng, thay vì nhìn nhận sự việc một cách công bằng. Điều này không chỉ khiến các tranh chấp tiếp tục rơi vào vòng xoáy bế tắc, mà còn làm tổn hại, thậm chí đổ vỡ niềm tin đối với chính sách thu hút đầu tư của địa phương, không chỉ của một nhà đầu tư riêng lẻ, mà còn với các nhà đầu tư khác.

Thực tế, không chỉ có câu chuyện tại một số dự án bất động sản trong thời gian gần đây, trong nhiều vụ va chạm giữa DN và người dân khác, nhà đầu tư thường bị dư luận coi là tội đồ mỗi khi có tranh chấp xảy ra. Tâm lý ô tô luôn luôn sai trong tất cả các vụ va chạm đó khiến môi trường đầu tư méo mó, ảnh hưởng tới lợi ích dài hạn của cả một cộng đồng.  Báo cáo PCI 2015 cũng nhận định, càng là DN lớn lại càng dễ bị hành, chính là do xã hội vẫn đang chịu ảnh hưởng bởi tư duy "ô tô luôn sai” này.